Άγιος Θεόδωρος Πιτσιλιάς

Η Επταλόφη της Πιτσιλιάς

Ο Άγιος Θεόδωρος Πιτσιλιάς ή Άγιος Θεόδωρος Αγρού όπως συχνά αποκαλείται είναι χωριό το οποίο βρίσκεται στην επαρχία Λεμεσού. 

Πρόκειται για ένα χωριό το οποίο απέχει από την πόλη της Λεμεσού περίπου 33 χιλιόμετρα και βρίσκεται σε υψόμετρο 1023 μέτρων στους πρόποδες της Παπούτσας και στη καρδιά της Πιτσιλιάς.Ονομάζεται και Επταλόφη της Πιτσιλιάς αφού είναι κτισμένο σε επτά λόφους, ονομασία που παραπέμπει στην Επταλόφη της Κωνσταντινούπολης.Φωτογραφία: Papadopoulos Ioannis

Στον Άγιο Θεόδωρο διατηρούσε κατοικία ο ζωγράφος Αδαμάντιος Διαμαντής, ο οποίος εμπνεόταν από το χωριό όπως μαρτυρούν οι διάφορες αποτυπώσεις του, σε αρκετά του έργα.Φωτογραφία: Costas Mageiroudes

Ο επισκέπτης πριν μπει στο χωριό αντικρίζει ένα μαγευτικό θέαμα. Αμυγδαλιές, ροδακινιές, κερασιές, μηλιές, πεύκα, λεύκες, αλλά κυρίως τα αμπέλια και τα στενά λιθόστρωτα δρομάκια, με τα πέτρινα σπίτια με κεραμίδια, συνθέτουν το ξεχωριστό αυτό πίνακα, το μικρό επίγειο παράδεισο που διαφέρει από εποχή σε εποχή.
Φωτογραφία: Agios Theodoros Pitsilias

Το χειμώνα φορεί τα άσπρα του μέσα σ ένα κλίμα γαλήνης και ηρεμίας ενώ το καλοκαίρι και την άνοιξη ντυμένο στα πράσινα συνοδεύεται από το κελάηδημα γλυκόλαλων πουλιών. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι μερικά από τα υπέροχα έργα του Αδαμάντιου Διαμαντή, είναι εμπνευσμένα από αυτή την υπέροχη φύση.

Ιστορική εξέλιξη του χωριού: 
Η περιοχή κατοικείτο από τον 4ο αιώνα π.Χ, όπως μαρτυρούν ειδωλολατρικά αφιερώματα, πήλινα αγαλματίδια θραύσματα αγγείων και χάλκινα νομίσματα που ανευρέθηκαν στην περιοχή και χρονολογούνται κατά την Ελληνιστική και Ρωμαϊκή περίοδο. 

Συγκεκριμένα στην περιοχή Βασιλική που σύμφωνα με την παράδοση υπήρχε κατά το παρελθόν αρχαίο βασίλειο, υπάρχει μικρός συνοικισμός που κατοικήθηκε από την Ελληνιστική περίοδο δηλαδή τον 4ο π.χ αιώνα και καταστράφηκε ή εγκαταλείφθηκε  κατά την Ρωμαϊκή περίοδο 3ο μ.χ αιώνα.

Το 1976 συνεργείο της Α.Η.Κ καθώς εργαζόταν στο κέντρο του χωρίου στην προσπάθεια τους να τοποθετήσουν ένα πάσσαλο, το έδαφος υποχώρησε και αντίκρισαν ένα θολωτό τάφο. Σύμφωνα με το τμήμα αρχαιοτήτων και με βάση τα σπασμένα πήλινα αγγεία και νομίσματα που βρέθηκαν, ο τάφος αυτός ανήκει στην ρωμαϊκή εποχή. Το 2008 ακόμη ένας τάφος με αντικείμενα της ίδιας εποχής. Τα ευρήματα του 1975 σήμερα βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο.
Φωτογραφία: Costas Mageiroudes

Επιπρόσθετα κοντά στο χωριό Άγιος Θεόδωρος υπάρχουν άλλοι δύο συνοικισμοί ένας στην περιοχή Πλάτη και ένας στην περιοχή Λινούες χρονολογούνται που επίσης χρονολογούνται κατά την Ρωμαϊκή εποχή. 

Ο οικισμός στην περιοχή που είναι σήμερα χτισμένο το χωριό, υπήρχε κατά την ύστερη βυζαντινή εποχή αλλά και τις εποχές που ακολούθησαν, την εποχή της ενετοκρατίας, της Φραγκοκρατίας και της Τουρκοκρατίας.

Η κατοίκιση του Αγίου Θεοδώρου από την Ελληνιστική περίοδο και η συνέχιση της μέχρι και σήμερα (2018) μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η θέση του χωριού εξυπηρετούσε τις καθημερινές ανάγκες των κατοίκων. Το άριστο κλίμα και ο καθαρός αέρας που χαρακτηρίζει την περιοχή λειτούργησαν σαν πνεύμονας και χάρισαν ζωή στο χωριό για σχεδόν 2500 χρόνια.
Φωτογραφία: Costas Mageiroudes

Οι Εκκλησίες του χωριού:
Στον Άγιο Θεόδωρο Πιτσιλιάς υπήρχαν επτά εκκλησίες. Η εκκλησία του Αγίου Μάμα, η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, η εκκλησία του Προφήτη Ηλία, η εκκλησία του Αρχάγγελου Μιχαήλ, η εκκλησία της Παναγίας της Κιβωτού, η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου και η εκκλησία του Αγίου Θεόδωρου του Στρατηλάτη. 

Από τις επτά αυτές εκκλησίες, σώζονται:

• Η εκκλησία της Παναγίας Κιβωτού κτίσμα του 16ου αιώνα που στο εσωτερικό της κοσμείται με ένα ξυλόγλυπτο εικονοστάσι του 17ου αιώνα

 Φωτογραφία: Polydoros Aplitziotis

• Του Αγίου Γεωργίου, κτίσμα του 1840 στην οποία φυλάσσεται ένα παλαιό ευαγγέλιο του 1550 και
• Του Αγίου Θεοδώρου,  κτίσμα του 1977 στο σημείο που ήταν κτισμένη η ομώνυμη εκκλησία. 

Επιπρόσθετα, στον Άγιο Θεόδωρο υπάρχει το εξωκλήσι Αγίας Κυριακής, ένα λιθόκτιστο εκκλησάκι με αμφικλινή στέγη.

Το χωριό είναι αφιερωμένο στον Άγιο Θεόδωρο το Στρατηλάτη και η μνήμη του Αγίου τιμάται στις 8 Φεβρουαρίου.
Φωτογραφία: Costas Mageiroudes

Αξιοθέατα Αγίου Θεοδώρου: 
Ανάμεσα σε αλλά, στον Άγιο Θεόδωρο κάποιος μπορεί να επισκεφτεί το Μουσείο Αγροτικής Ζωής, το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο στο οποίο παρουσιάζονται σημαντικές ενότητες της καθημερινής ζωής αλλά και των ιστορικών γεγονότων που συνδέθηκαν με τον Άγιο Θεόδωρο μέσα στους αιώνες. Στο μουσείο υπάρχουν δείγματα εργαλείων καθημερινής ζωής των κατοίκων όπως και προσωπικά αντικείμενα του μεγάλου ζωγράφου Αδαμάντιου Διαμαντή. 
 Φωτογραφία: Τheodoros Μichael 

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο μουσείο φιλοξενούνται και δύο σημαντικές εικόνες της κυπριακής αγιογραφίας, της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας και του Προφήτη Ηλία.Φωτογραφία: Costas Mageiroudes

Θα εντυπωσιαστείτε με τις πανύψηλες, καταπράσινες κληματαριές που σκεπάζουν σε πολλά σημεία τόσο τους δρόμους όσο και τα δρομάκια του χωριού.

Τέλος, στο προαύλιο της εκκλησίας της Πανάγιας θα συναντήσει κανείς μια αιωνόβια τρεμιθιά καθώς επίσης ένας δρυ και ένα πεύκο τα οποία έχουν κηρυχτεί προστατευόμενα από το τμήμα Δασών. Στο χωριό επίσης υπάρχει και ένας παλιός Ελιόμυλος.

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ