Κρησφύγετα Αγώνος EOKA 1955 – 1959

Δεσπόζουν επιβλητικά κάτω από τις ελληνικές σημαίες και τους ανδριάντες των πεσόντων!

Το πολύπαθο νησί μας, η Κύπρος που γέννησε άξια τεκνά, έτοιμα να θυσιαστούν στον βωμό της ελευθερία της πατρίδας τους, είναι διάσπαρτη από κρησφύγετα της ΕΟΚΑ 1955 – 59.

Φωτογραφία: eoka55

Τα κρησφύγετα αυτά, είναι καλά κριμένα στα βουνά, κυρίως του Τροόδους. Η «ανέγερση» τους γινόταν με σκάψιμο σε απότομους γκρεμούς, μέσα στα βουνά, σε δύσβατες κυρίως περιοχές οπού η φυσική και αγρία βλάστηση τα σκέπαζε και οι αντάρτες μπορούσαν να κρύβονται με περισσότερη ασφάλεια από τα Αγγλικά στρατεύματα. Αρκετά είναι και εκείνα που είναι κριμένα σε αχυρώνες σπιτιών, σε σκαμμένα ταβάνια και τείχους που χωρούσαν ένα μόνο άνθρωπο και σε σημεία που δεν θα μπορούσε να βάλει ο νους των Άγγλων ότι θα μπορούσε να βρίσκεται άνθρωπος. Οι αντάρτες κρύβονταν την ημέρα μέσα στα κρησφύγετα και κατά την διάρκεια της νύχτας, τότε που το βαθύ σκοτάδι τους σκέπαζε ώστε να μην γίνονται αντιληπτοί, κινούνταν πάνω στις βουνοπλαγιές. 

Φωτογραφία: Κωνσταντίνα Γ. Παύλου

Έτσι, κατάφερναν να κρύβονται και με την βοήθεια της φυσικής βλάστησης και της νύχτας αλλά και με την βοήθεια των κάτοικων των κοντινών χωριών, οι οποίοι ήταν μυημένοι στην ΕΟΚΑ, και είτε τους έκρυβαν στα εν λόγω κρησφύγετα μέσα στα σπίτια τους είτε γνωρίζοντας τα σημεία πάνω στο βουνό που βρίσκονταν τα κρησφύγετα, τους εφοδίαζαν με νερό και τροφή.

Τα περισσότερα, αν όχι όλα τα κρησφύγετα, έχουν ανευρεθεί σήμερα, συντηρηθεί και ανακατασκευαστεί χωρίς να τροποποιηθεί η αρχική τους «αρχιτεκτονική» και μπορεί να τα επισκεφτεί ο καθένας μας, να τα περιεργαστεί και να αφήσει το μυαλό του να ταξιδέψει σε εκείνες τις ιστορικές στιγμές.  Όλα δεσπόζουν επιβλητικά κάτω από ελληνικές σημαίες και πολλές φορές κάτω από τους ανδριάντες όσων έπεσαν σε αυτά. 

Φωτογραφία: Κωνσταντίνα Γ. Παύλου

Σύμφωνα με το Συμβούλιο Ιστορικής Μνήμης Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-1959 μερικά από τα  ιστορικά – μνημειακά κρησφύγετα του Απελευθερωτικού Αγώνα 1955-1959 είναι τα εξής: 

• Κρησφύγετο σε υποστατικό περβολιού της αείμνηστης ηρωίδας Λουκίας Παπαγεωργίου – Λαουτάρη, μεταξύ των χωριών Αυγόρου – Ορμήδειας
• Λημέρια του Αγώνα
• Εκθεσιακός χώρος Κρησφύγετου οικίας Μηνά Μηνά και προτομή του ήρωα Μιχαήλ Γιωργάλλα, στη Ζωοπηγή.  
• Αχυρώνας Λιοπετρίου
• Κρησφύγετο – φούρνος (Γρ. Αυξεντίου) στο Παλαιχώρι.
• Κρησφύγετο Κακοπετριάς
• Κρησφύγετο Περιοχής Αγρού (τοποθεσία Σκουρί)
• Κρησφύγετο Λυσός Πάφου (περιοχή ‘‘Προσευχής’’)
• Ηρώον Απελευθερωτικού Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-1959
• Κρησφύγετο – Αρχηγείο της ΕΟΚΑ – Μουσείο ∆ιγενή
• Πατρική οικία – Μουσείο Ευαγόρα Παλληκαρίδη στην Τσάδα
• Κλπ.

Φωτογραφία: Κωνσταντίνα Γ. Παύλου