«Ένας Φώτιος, Άη Φώτιος!»

Του Αγίου Φωτίου, 6 Φεβρουαρίου, την γιορτή!

Φτωχότερη θα ομολογήσω πριν από μερικά χρόνια η γραφίδα μου, ουσιαστικότερη καθώς σέρνοντας το στυλό μου στο χαρτί διαπιστώνω πως ωριμάζει ο χρωστήρας της ψυχής και εστιάζει, διακρίνει, ζυγίζει και αξιολογεί τη σπανιότητα ανθρώπων με ξεχωριστή μορφή!

Ο τόπος γέννησής μου, ο Στρόβολος, με συγκίνηση πολλή θα ομολογήσω πως με όλα όσα της δικής μου εποχής με έχει αξιώσει να βηματίσω σε έναν καμβά ζωής ολάνθιστο όπου ευημερούσαν παρότι οι δυσκολίες κι οι κακουχίες της μεταπολεμικής εισβολής , αρετές χριστιανικές θεάρεστες, ιδανικά ωραία, θεσμοί στεριωμένοι στης ελληνικής κι ορθόδοξης  ιστορίας το διάβα μας σε έναν πλούτο γνησιότητας και ομορφιάς, μα που όσο όμως μακραίνει ο καιρός τόσο με πίκρα μετρώ πως ξομακρύζουμε από του ωραίου την ποιότητα, την πανοπλία την προστατευτική, την ακλόνητη πορεία μας μαζικά να παραμείνουμε απόγονοι άξιοι της ωραίας εκείνης εποχής!

Έναν Φώτιο, Άη Φώτιο, γέννημα, θρέμμα του ωραίου ελληνορθόδοξου τότε παλαιού πυρήνα του Στροβόλου, του ωραίου φλογερού ελληνορθόδοξου τότε πυρήνα της αγιονήσου Κύπρου της πατρίδος μου η οποία εκκόλαπτε τότε τους Αγίους και τους φλογερούς πατριώτες και Αγωνιστές ανά δεκάδες, ανά εκατοντάδες αποτέλεσμα της προσεγμένης ποιοτικής ελληνορθόδοξης Παιδείας μας, με αγία γραφή για σπουδαστήριο, με ειλητάρια ανοιχτά, με βίους Αγίων, απολυτίκια, αποστηθίσεις ποιημάτων και εμβατήρια, με σχολικές στολές των οποίων τα λευκά κολλάρα τους ήτανε η ένδειξη της ίδιας της λαμπερής μας ελληνορθόδοξης ψυχής! 

«Την ευκή του Κυρίου και της Παναγίας να έχεις παιδάκι μου!»

Ήταν η σύνηθης ευχούλα που συνόδευε κάθε του χάδι πάνω στα ξέπλεκα μαλιά μου κι εγώ πεντάχρονο τότε ύψωνα το βλέμμα μου κι ανεφοδίαζα ψυχής εφόδια από το δικό του γαλήνιο στοργικό βλέμμα!

Στο ύψος, στο ανάστημα και στο εκτόπισμα ίδιος στο σωματότυπο ανδρειωμένος όπως ο πατέρας μου, πρώτα εξάδελφα οι δυο τους μα μες το ποιμαντικό ξομπλιαστό του ράσο πιο επιβλητικός, πιο αρχοντικός, πιο μεγαλοπρεπής στα μάτια μου φάνταζε κι ήταν φορές που στοιχημάτιζα πως έχει καταβολές συγγένειας και με τον βασιλιά Ερρίκο τον Β´ μα εκείνος τσελεφός στο ανάστημά του ήτανε, ισχνός, αρρωστιάρης έλεγαν που κυνηγούσε λαγούς και αλεπούδες μες τους καταπράσινους κάμπους του τότε χωριού- όταν ακόμα ο Στροβολος ήτανε ένα πλινθόκτιστο της εποχής χωριό! Ξαπολούσε ο Ερρίκος τον αετό του κι εκείνος του έφερνε το θήραμα εμπρός του! Αλλοιωτικος βασιλιάς ο Φώτιος, αϊτό δεν είχε, είχε όμως αϊτισια αδάμαστη ψυχή, έσμιγε προσευχή τα χέρια του και λουζόταν η φύση με φως, οι κάμποι άνθιζαν, τα θλιμμένα πρόσωπα άνθιζαν και αυτά, βγαίναν στις πόρτες τους οι μαγαζάτορες και του ασπάζονταν το ποιμαντικό του χέρι, κυράδες με τα θυμιατήρια στο ξύλινο ξωπόρτι τους είχε να τον τραττάρει καθέ μία τους και από μιαν σαββατιάτικη μοσχομύριστη φρεσκοψημένη σισαμωτή κουλούρα, καλούδια, γλυκά κι εκείνος έλαμπε μέσα στο ράσο του, χαμογελαστός, αρχοντικός χάριζε ευχούλες και αγάπη γύρω του! 

Από το προαύλιο του Ιερού Ναού της Παναγίας Χρυσελεούσης, μήτε εκατόν μέτρα απόσταση ήτανε τότε το χωμάτινο στενό που σε έπαιρνε με βήματα στο σπίτι του. Το ολάνθιστο μοσχομυριστό γιασεμί σε μιαν καμάρα στερεωμένο με τα λευκά ανθάκια για πλουμίδια του ήταν το πρώτο καλωσόρισμα στο σπίτι του. 

Μικρούλα τότε, κάθε φορά που πηγαίναμε επίσκεψη με τον πατέρα μου στον Θείο μου, Αρχιμανδρίτη Φώτιο Κωνσταντινίδη, λαχταρούσα να δω πότε θα πάρει το κόκκινό του το στυλό και να αρχίσει καθώς ήταν καθισμένος πίσω από το γραφείο του να ιχνηλατήσει, να μου υπογράφει σε εικονίτσες Αγίων, σε δικές του φωτογραφίες και σε τεύχη των περιοδικών: «Η ζωή του παιδιού», σταυρουδάκια, σημαδάκια, ευλογίες και ευχούλες με το κόκκινο μελάνι! 

Ασπαζόμουνα το χέρι του μόλις περνούσα την πόρτα του γραφείου του και έπειτα έβαζε το χέρι του πάνω από το κεφάλι μου σαν πετραχήλι ευλογίας γιατρικό κι έλεγε δυνατά την ευχή! 

«Την ευκή του Κυρίου και της Παναγίας να έχεις παιδάκι μου!»

Με ρωτούσε έπειτα πρόθυμα, με θέρμη και με εγκαρδιότητα χαρούμενα κι όλο περιέργεια καθισμένος απέναντι μου τι μου είχε αρέσει περισσότερο από όλα όσα είχα διαβάσει στα προηγούμενα τεύχη των περιοδικών που μου έδινε κι εγώ πάντα μιλούσα με ανεξάντλητη χαρά και φλόγα για την Παναγία μας! 

«Να έχεις και την χάρην Της, παιδάκι μου» μου έλεγε κάθε φορά ακούραστα τόσο που είχα συνηθίσει πως όποτε μιλούσαμε για την Παναγία μας, η καρδιά του ξεπηδούσε από χαρά! 

Φρόντιζε πάντοτε να μου στέλνει και ταχυδρομικώς υλικό πλούσιο ως η δική του τιμωμένη παραλήπτρια κι ας χώριζε τα σπίτια μας μόλις ένα δίστρατο ήταν όμως αυτή του η πράξη ανατροφοδότηση στη χαρά την οποία  αισθανόμουνα κάθε που παρελάμβανα επιστολές από τον ίδιο.  

 Τα χρόνια περνούσαν κι ο Θείος Φώτιος Κωνσταντινίδης συνέχιζε ανελλειπώς να μου αποστέλνει συστήματικά εικονίσματα Αγίων, δικές του φωτογραφίες, άρθρα και περιοδικά. 

Θα ήταν γύρω στο 2002, δασκάλα τότε εγώ  κι αυτός γιόρταζε τα πενηντάχρονα της ποιμαντορικής διακονίας του. 

Θυμάμαι που σε μιαν επίσκεψη μου, μου έθεσε τον προσωπικό του προβληματισμό: «Έχω όλα αυτά τα βιβλία παιδί μου και σκέπτομαι να τα διαθέσω κάπου...μήπως θα σε ενδιέφεραν κάποια από αυτά ή και όλα άμα τα θες...»

Κοίταξα έκθαμβη γύρω μου την τεράστια συλλογή η οποία άλλην αίγλη πνευματική έδινε στις δυο επιτοίχιες βιβλιοθήκες του γραφείου του. Άλλες τόσες στοίβες βιβλίων και εφημερίδων στο γραφείο του και σε μικροέπιπλα βοηθητικά, μα εκείνο που πιότερο μου έκανε εντύπωση ήταν η στοίβη εφημερίδων προσεγμένα σε όλο το μήκος της επιφάνειας του γραφείου του περιμετρικά! Μια πανύψηλη  στοίβη κιτρινισμένες εφημερίδες, παρατάχθηκαν με το πέρασμα των δεκαετιών η οποία προσβάσιμη για όποια αναζήτηση έμοιαζε όμως σαν οχυρό πνευματικό που τον βαστούσε συγκεντρωμένο και απερίσπαστο στα βαθιά γεράματά του κάθε που μελετούσε βιβλία για να γράψει μιαν μελέτη, ένα άρθρο του, μιαν ομιλία του!

Στις χαραμάδες λοιπόν ετούτου του πολυετούς οχυρού από κιτρινισμένες εφημερίδες θα έπρεπε ως επισκέπτης καθήμενος αντίκρυ του να βρεις εκείνη που πιότερο σε βόλευε ώστε να έχεις απερίσπαστα τη θέα του καθώς ήταν σκυμμένος και συγκεντρωμένος κι όλο έγραφε!

Σάστισα στο ερώτημα! Μικρή στο ανάστημα ψυχής αισθάνθηκα, πώς να σταθώ ικανή εγώ ή άξια να έχω όλο εκείνο το δικό του πλούτο, το θησαύρισμα, τα δικά του βιβλία μες τις δικές μου ταπεινές βιβλιοθήκες δίχως την αξιοποίηση η οποία σε τέτοιο πλούτο θα άρμοζε! Με την ματιά της έκπληκτης ψυχής του παιδιού όπως τα πρωτοείδα μικρή, θαμπώθηκα, μα με την ζυγισμένη απόφαση της ώριμης σκέψης, απάντησα:

«Με συγκινεί και με τιμά πολύ η καλοσύνη σας, μα εκτιμώ πως αν τα διαθέσετε στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Στροβόλου, πολλοί θα μπορούν να τα δανείζονται και να ωφελούνται» 

Με καλοκοίταξε, άφησε στοργικό το βλέμμα του άλλη μία χάδι κοντά μου να φτάσει!

«Κι όμως είναι κάποια από αυτά που θέλω να τα πάρεις δικά σου εσύ, Δέσποινά μου!»

Όλη μου η χαρά και η συγκίνηση εξακολουθούσε να παραμένει επικεντρωμένη στη στιγμή που θα έπαιρνε το κόκκινο μελάνι και θα μου έγραφε μίαν αφιέρωση σε οποιοδήποτε χαρτί! 

Όταν με το καλό τα βιβλία της συλλογής του δωρίστηκαν στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Στροβόλου τρύπωσα με την ψυχή μικρού παιδιού να ψάξω στα ψηλά τα ράφια τα βιβλία του, να πάρω τη χαρά της επιβλητικής πνευματικής του παρουσίας, το στίγμα του το ελληνορθόδοξο, το ωραίο, το ποιοτικό του! Το κάνω, είναι φορές που κάνω πως ψάχνω πήγες από τη Δημοτική βιβλιοθήκη και παω μόνο και μόνο για να πάρω τη χαρά και τη συγκίνηση πως όλα εκείνα τα βιβλία του δίνουν τροφή πνευματική σε ερευνητές και φοιτητές!  

Πάω επίσης έως το ξωπόρτι του τόσο την ημέρα των Φώτων, όσο και στις 6 του Φλεβάρη, του Αγίου Φωτίου την εορτή όπως τότε μικρούλα καθώς ήμουν συνηθίζαμε! 

«Θα σε περιμένω στις 6 Φεβρουαρίου και πάλι παιδάκι μου, που θα ´χω τα ονομαστήριά μου, του Αγίου Φωτίου!»

Τούτη την ημέρα ήθελε να τον γιορτάζουμε του Άη Φώτη κι όχι έλεγε τα Θεοφάνεια! 

«Ποιος είμαι εγώ ο ταπεινός κι ο άγνωρος ώστε να κλέβω από την αίγλη των Θεοφανείων; Έξι του Φλεβάρη τη γιορτή παιδάκι μου» κι έτσι το τηρούσαμε μα από σεβασμό του ευχόμασταν και την ημέρα των Θεοφανείων!

Ακόμα το κάνω! Κάθε που ξημερώνει των Αγίων Θεοφανείων ανάβω στην μνήμη του από το Φως εκείνο ένα κεράκι και ακούω κάθε φορά, κάθε χρόνο από τότε τη φωνή του, «θα σε περίμενω και στις 6 Φεβρουαρίου και πάλι παιδάκι μου»

Του Αγίου Φωτίου, 6 Φεβρουαρίου, την γιορτή!

Και λαχταρώ σαν μικρό παιδί πότε θα πάρει πάλι να υπογράψει με το κόκκινο μελάνι κι ας έχω  στο γραφείο μου δικό μου κόκκινο στύλο με το οποίο έβαζα αστεράκια και «Μπράβο» στα παιδιά! 

Είναι κι αυτό το κόσμημα από όλα τα ενθύμιά  του που θησαυρό μου το κράτησα δικό μου πνευματικό οχυρό στην περίμετρο του δικού μου γραφείου, πυξίδα εθνική και θύμιση: «Δικαίωσης, ελευθερία δια την Ελληνική Μαρτυρικήν Κύπρο μας» 

Αγωνιστής, φλογερός πατριώτης, ελληνορθόδοξος!

Πήρε και χάραξε μια γραμμή με το αγαπημένο κόκκινο μελάνι της καρδιάς και το ´κανε σχοινί να ηχήσει το καμπαναριό ελευθερία! 

Να ήταν μόνο τούτα όσα μες την καρδιά μου θησαυρούς κρατάω! Αυτή όλη η ευλογία να αξιωθώ να γνωρίσω, να συναναστραφώ πατέρες πνευματικούς της δικής του ποιοτικής κοπής!

«Δέσποινα του κόσμου» προσφώνησε στην επικήδειο την οποία  εκφώνησε στην εξόδειο ακολουθία της μακαριστής μητέρας μου Αικατερίνης και δικής του κόρης πνευματικής! Μες σε όλη την δύνη του αβάσταχτου πόνου από την απώλεια της μάνας μου, γίνηκε η προσφώνησής του χάδι απαλό στην πονεμένη μου ψυχή κι ήλθε και με ακούμπησε καθώς έστεκα ντυμένη μες τα πένθιμα χάδι βαλσάμικα παρηγορητικό να εκφωνεί ο πνευματικός πατέρας της τη μάνα μου ενάρετη, σπάνια αρετές διανθισμένη όμορφη ψυχή! 

«Γέροντά μου; 

Θείε αγαπημένε μου; Να ξέρατε τι συγκίνηση μου δώσατε όταν σας άκουσα να προσφωνείτε τη μακαριστή μητέρα  μου και πνευματική σας θυγατέρα: «Δέσποινα του κόσμου»

Τρεμάμενα τα χέρια μου γύρευαν να στηριχτούν μες το στοιβαρό δικό του!

Με το πιο στοργικό του βλέμμα με κοίταξε, με το πιο γλυκό χαμόγελό του μου χαμογέλασε κι είπε καθώς βαστούσε ακόμη και τα δυο μου χέρια μες τα χέρια του:

«Η μητέρα σου παιδάκι μου είχε πάντοτε χέρια γεμάτα δώρα για όλο τον κόσμο, για όποιον είχε ανάγκη, άρτοι χορταστικοί δωριστήκαν από τα χέρια της, μάνα πνευματική για πολλαπλάσια παιδιά, με αυτά τα ξέχειλα χέρια και την καρδιά της γεμάτη αγάπη μεταβαίνει σήμερον στου Παραδείσου τα στρώματα, αγνή, ενάρετη, αρχοντική, Δέσποινα του κόσμου!»

Το φύλαξα το απόκομμα και από τις δυο εφημερίδες: «Φιλελεύθερος» και «Σημερινή», την εφημερίδα ολάκερη κιτρινισμένη στου χρόνου το διάβα καθώς επάνω στις σελίδες της ακούμπησε δημοσιευμένα τη γραφίδα του ένα αφιέρωμα επικήδειο στης μητέρας μου τη μνήμη, «Δέσποινα του κόσμου» τιμής ένεκεν!

Τρεμάμενα ακουμπώ τα χέρια μου να γράψω εγώ σήμερα η ταπεινή, η των εσχάτων η εσχάτη για αυτό τον Άγιο άνθρωπο, τον ένα ακόμη Άη Φώτιο, γέννημα θρέμμα του ωραίου ελληνορθόδοξου Συντάγματος! Του 1927 γέννημα, έξι μόλις χρόνια διαφορά από το πρώτο εξαδελφάκι του τον πατέρα μου!  Με την Ελένη την αδελφή του, τις εξαδέλφες τη Χλόη, την Ελλη, την Ελευθερία κι όλες τους μες τις αλάνες και στις στράτες τις χωμάτινες του τόπου τους! Σε μαυροπίνακα δελτάριο τα πρώτα γράμματα, οι προσευχές, το Σύμβολο της Πίστεως! Με νηστεία τακτική, τήρηση ευλαβική των ημερών, των εκκλησιασμών, των εορτών!

Πήρε το δρόμο τον ποιμαντικό μετά την αποφοίτησή του από το Παγκύπριο Γυμνάσιο μεταβαίνοντας στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών από όπου αποφοίτησε.

Πρεσβύτερος χειροτονήθηκε στις 16 Μαΐου 1954 κι έτσι αρχοντικό ρασοφόρο σε μιαν ακόμα χειροτονία τον αξίωσε η αγωνιστική αδάμαστη ελληνικότατη ψυχή του όταν οι Άγγλοι αποικιοκράτες τον φυλάκισαν στα ίδια κρατητήρια Κοκκινοτριμιθιάς ως πολιτικούς κρατούμενους με τον πατέρα μου με πρόσχημα πως προέτρεπε τη συμμετοχή και άλλων πολιτών εις τον ένδοξο εκείνον Αγώνα! 

Δεν έπαψε! Άμα τη απελευθέρωσή του στις 22 Φεβρουαρίου 1959, άλλο μεγαλύτερο εκκολαπτήριο Ελλήνων Ορθοδόξων Χριστιανών οργάνωσε μεταβαίνοντας στους στρατώνες και εμψυχώνοντας, γαλουχώντας με ιερά ιδανικά τους στρατευόμεμους νέους της Κύπρου και της Ελλάδας οι οποίοι στελέχωναν την Εθνική φρουρά οι πρώτοι, και την ΕΛΔΥΚ και τη Mεραρχία οι δεύτεροι. 

Συγγράμματα εκκλησιαστικών και ιστορικών θεμάτων αριθμεί η γραφίδα του όπως:

1) Ἡ θυσία τοῦ  Ἐθνομάρτυρος  Ἀρχιεπισκόπου Κυπριανοῦ (Λευκωσία, 1961)

2) Ἡ θρησκευτική ζωή μας πίσω ἀπό τά κάγκελα τῆς φυλακῆς (Λευκωσία, 1962)

3) Ὁ  Ἰησοῦς καί οἱ συμπατριῶται του (Λευκωσία, 1962)

4) Ἐθνικαί προσφωνήσεις (Λευκωσία, 1962)

5) Μνημόσυνα ἡρώων τοῦ Κυπριακοῦ Ἀπελευθερωτικοῦ Ἀγῶνος (Λευκωσία, 1963)

6) Ὁ ιδρυτής καί προστάτης τῆς Κυπριακῆς  Ἐκκλησίας Ἀπόστολος Βαρνάβας (Λευκωσία, 1971)

7) Ἀνδρέας ὁ Πρωτόκλητος.  Ὁ βίος, ἡ πολιτεία καί τό ἔργον τοῦ  ἐνδόξου τούτου τέκνου τῆς Ἐκκλησίας(Λευκωσία, 1971)

8) Ὁ  Ἅγιος Σπυρίδων ἐπίσκοπος Τριμυθοῦντος ὁ θαυματουργός (Λευκωσία, 1972)

9) Ὁ  Ἀρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ' καί ὁ Ἱερός Κλῆρος (ἡ  ἀμοιβαία ἀγάπη των) (Λευκωσία, 1977) 

Την εθνική και πνευματική τ&omi