Το μυστήριο του γάμου και οι συμβολισμοί του
Τι σημαίνουν;
Όλοι έχουμε παρευρεθεί σε συγγενικό μας γάμο ή οι ίδιοι έχουμε ζήσει τον δικό μας. Έχουμε δει λίγο ή πολύ κάποιες παραδόσεις, αλλά έχετε αναρωτηθεί ποτέ από πού προέρχονται; Γιατί οι παράνυμφοι καλούνται συχνά να φορούν τα κατάλληλα φορέματα για να στηρίξουν τη νύφη κατά τη διάρκεια της τελετής; Γιατί η νύφη φοράει άσπρο νυφικό και βέλος; Γιατί ανταλλάσσονται τα δαχτυλίδια κατα την διάρκεια του μυστηρίου; Γιατί ρίχνει το μπουκέτο πάνω από το κεφάλι της η νύφη; Γιατί δεν μπορεί η νύφη να δει τον γαμπρό πριν τον γάμο; Υπάρχουν πολλές και διάφορες δημοφιλείς παραδόσεις στους γάμους απο αιώνες πριν και η κάθε μία έχει κάποια σημασία πίσω από αυτή.
Παρακάτω θα βρείτε απαντήσεις σε όλες τις παραπάνω ερωτήσεις και άλλα πολλά.
ΤΟ ΛΕΥΚΟ ΦΟΡΕΜΑ
Το νυφικό φόρεμα είναι το πιο σημαντικό στοιχείο για μια γυναίκα στον γάμο της. Τον παλιό καιρό οι νύφες στις γαμήλιες μέρες τους φορούσαν μόνο τα καλύτερα τους φορέματα. Αυτό άλλαξε όταν η βασίλισσα Βικτώρια της Αγγλίας αποφάσισε την ημέρα του γάμου της (1840) να φορέσει ένα λευκό δαντελωτό φόρεμα. Αντιπροσώπευε για την ίδια την καθαρότητα, την αφθονία και την αγνότητα. Έκτοτε οι νύφες ξεκίνησαν να φορούν λευκά νυφικά φορέματα.
ΝΥΦΙΚΟ ΒΕΛΟΣ - Η προέλευση του πέπλου
Ορισμένοι ιστορικοί λένε ότι οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι ήταν οι πρώτοι που ενσωμάτωσαν το πέπλο στην τελετή του γάμου για να καλύψει το πρόσωπο μιας γυναίκας, ούτως ώστε να μην προσελκύσει η νύφη την ημέρα του γάμου της κακά ζηλόφθονα πνεύματα που θα αναζητούσαν να διαταράξουν την ένωσή της με τον γαμπρό ή το έβαζαν για να αποφύγουν το κακό μάτι του κόσμου.
Το νυφικό βέλος όπως και το νυφικό φόρεμα συμβόλιζαν την αγνότητα, τη σεμνότητα και την καθαρότητα της νύφης, το οποίο κάλυπτε τη νύφη από το κεφάλι μέχρι τα νύχια. Ωστόσο, σε μερικούς πολιτισμούς, ο πατέρας κάλυπτε την κόρη του με πέπλο για να εξαπατήσει τον γαμπρό αν δεν ήταν ευπαρουσίαστη, αφού πρώτα τον τύφλωνε από την πλούσια προίκα που θα του έδινε αν έπαιρνε την κόρη του.
Ο γαμπρός έβλεπε για πρώτη φορά την νύφη όταν ανύψωνε το πέπλο μετά την ολοκλήρωση της τελετής του γάμου. Αυτό γινόταν για να κρατήσει ο γαμπρός την υπόσχεση του αν δεν του άρεσε η νύφη.
ΓΑΜΗΛΙΑ ΜΠΟΥΚΕΤΑ - Η προέλευση του νυφικού μπουκέτου
Το έθιμο αυτό έχει την προέλευσή του απο την αρχαιότητα. Οι νύφες στην Αρχαία Ελλάδα κρατούσαν κισσό, ως σύμβολο της ατελείωτης αγάπης για τον άνδρα της ζωής τους. Οι νύφες στην Αρχαία Ρώμη κρατούσαν μπουκέτα από αρωματικά βότανα και μπαχαρικά, όχι λουλούδια, για να απομακρύνουν τα κακά πνεύματα.
ΠΑΡΑΝΥΜΦΟΙ - Η προέλευση των παρανύμφων
Στο παρελθόν, οι παράνυφες ντύνονταν παρόμοια με τη νύφη για να την συνοδεύσουν ως προστάτιδες της στο δρόμο προς την εκκλησία για να συγχέουν τα κακά πνεύματα που προσπαθούσαν να χαλάσουν την ευτυχία της. Με αυτόν τον τρόπο, τα κακά πνεύματα δεν ήξεραν ποιά γυναίκα στην ομάδα παντρεύτηκε.
Στις αρχές της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, οι παράνυμφοι ευθυγραμμίζονταν για να σχηματίσουν μια προστατευτική ασπίδα ενώ συνόδευαν τη νύφη στο χωριό του γαμπρού. Αυτό αποθάρρυνε τους απαχθέντες να απαγάγουν τη νύφη ή τους εκδικητές να την βλάψουν ή να κλέψουν την προίκα της.
Η προέλευση και η κοπή γαμήλιας τούρτας
Σήμερα είναι κοινό καθήκον της νύφης και του γαμπρού να κόψουν την τούρτα, συμβολίζει το πρώτο κοινό τους έργο στην παντρεμένη ζωή. Αρχικά όμως στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία η "τούρτα" ήταν μια πίτα παρασκευασμένη από σιτάρι που αποτελούσε σύμβολο γονιμότητας και ευημερίας. Η πίτα γάμου δεν ήταν για κατανάλωση, ήταν μια ένδειξη ότι με αυτό τον τρόπο σφραγιζόταν ο γάμος. Ο γαμπρός έτρωγε ένα κομματάκι απο το ψωμί-πίτα και το υπόλοιπο το έσπαζε πάνω στο κεφάλι της νύφης για καλή τύχη, μετέπειτα οι φιλοξενούμενοι έπαιρναν απο τα πόδια τους τα ψίχουλα, για να έχουν την ίδια καλή τύχη.
Η πίτα μέσα απο τους αιώνες, σε διάφορες χώρες, έχει εξελιχθεί πρώτα ως μια απλή τούρτα και σήμερα σε πολυεπίπεδη υπερβολή. Πως άρχισε αυτό; Από ένα Γάλλο σεφ το 1600μ.χ περίπου. Στην Αγγλία οι καλεσμένοι σε γαμήλιες τελετές έφερναν ως δώρο στο ζευγάρι μικρά κέικ. Στοίβαζαν τα κέικ το ένα πάνω στο άλλο, ώστε να δημιουργηθεί ένας ψηλός σωρός και το ζευγάρι προσπαθούσε να φιληθεί πάνω από αυτό. Αν οι νεόνυμφοι κατάφερναν να ανταποκριθούν στην πρόκληση, τότε ο γάμος τους θα ήταν ευτυχισμένος. Ο σεφ θεώρησε ότι ήταν επιζήμιο και χάσιμο χρόνου να στοιβάζονται μικρότερα γλυκίσματα το ένα πάνω στο άλλο ή να παρασκευάζονται πολλές τούρτες και σκέφτηκε ότι η καλύτερη λύση ήταν η παρασκευή μιας μεγάλης συμπαγούς τούρτας.
Ο ΚΟΥΜΠΑΡΟΣ
Σήμερα ο γαμπρός διαλέγει για κουμπάρο τον κολλητό του ή ένα πολύ στενό του συγγενικό πρόσωπο. Τον παλιό καιρό όμως, όταν οι γάμοι γίνονταν για επιχειρηματικούς λόγους και όχι για την ένωση αγάπης, ο γαμπρός χρειαζόταν ένα καλό απαγωγέα. Έπρεπε να είναι πολύ δυνατός και τολμηρός για να τον βοηθήσει να κλέψει την νύφη απο το σπίτι της. Ο πιο ικανός για να χρησιμοποιήσει ένα σπαθί ή ένα όπλο για να αποτρέψει την θυμωμένη οικογένεια της νύφης που μπορεί να μην εγκρίνει την ένωση. Γι΄αυτό και στα αγγλικά λέγεται best-man δηλαδή ο καλύτερος άντρας που μπορεί να έχει δίπλα του ο γαμπρός.
Η προέλευση του μήνα του μέλιτος
Σήμερα, το ζευγάρι μετά απο τον γάμο του, ταξιδεύει για να χαλαρώσει από τις κουραστικές προετοιμασίες του γάμου. Τότε, όμως, ο μήνας του μέλιτος ήταν κυριολεκτικά απόδραση! Προφανώς, χρησίμευε ως τρόπος για τον σύζυγο να κρύψει τη νύφη για περίπου ένα μήνα, έτσι ώστε η οικογένεια της να μην ήξερε πού να την βρει.
Ο συμβολισμός που έχουν οι βέρες στο γάμο. Ανταλλαγή δαχτυλιδιών.
Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ήταν ο πρώτος λαός που χρησιμοποίησε βέρες κατα τον γάμο 4800 χρόνια πριν. Αυτός ο συμβολισμός σήμαινε ότι ο κύκλος του δαχτυλιδιού είναι ένας κύκλος που δεν τελειώνει ποτέ, δηλαδή ότι η αγάπη ανάμεσα στο ζευγάρι πρέπει να είναι ατέλειωτη.
Η προσθήκη ενός διαμαντιού έγινε δημοφιλής από τους Σικελούς που πίστευαν ότι η πέτρα σφυρηλατήθηκε από τις πυρκαγιές της αγάπης.
Η τοποθέτηση του δακτυλιδιού στο τέταρτο δάκτυλο προέρχεται από την Αρχαία Ελλάδα. Πιστεύεται ότι περιείχε μια φλέβα που οδηγεί κατευθείαν στην καρδιά. Αυτή η φλέβα ήταν γνωστή ως η «φλέβα αρώματος» ή η φλέβα της αγάπης.
ΡΥΖΙ ΣΤΟ ΓΑΜΟ
Το ρίξιμο του ρυζιού στους νεόνυμφους στο τέλος της τελετής συμβολίζει τη βροχή, η οποία λέγεται ότι αποτελεί ένδειξη ευημερίας, γονιμότητας και καλής τύχης. Οι αρχαίοι Ρωμαίοι έριχναν σιτάρι στο νιόπαντρο ζευγάρι, που συμβόλιζε τη γονιμότητα. Μέσα από τον Μεσαίωνα, το σιτάρι είχε αντικατασταθεί από ρύζι, το οποίο θεωρήθηκε επίσης ως σύμβολο καρποφορίας.
Bachelor Party
Προήλθε απο τους Σπαρτιάτες όταν γιόρταζαν με ένα ξέφρενο πάρτι τη τελευταία νύχτα της ελευθερίας του γαμπρού, αν και έβαζαν νερό στο κρασί τους για να αποφύγουν τον πονοκέφαλο την επομένη μέρα στον γάμο. Κατά τη διάρκεια των ρωμαϊκών χρόνων, οι άνδρες το βράδυ μαζεύονταν για να γιορτάσουν με ποτό την απαγωγή της νύφης.
Νυφικό ντους / Hens night
Πως ξεκίνησε το Hens night για τις γυναίκες; Αυτή η παράδοση λέγεται ότι προέρχεται από την Ολλανδία. Γινόταν όταν ο πατέρας της νύφης δεν ενέκρινε τον άνδρα που επιθυμούσε για σύζυγό της και αρνιόταν να της δώσει προίκα, είτε επειδή η οικογένειά της ήταν πολύ φτωχή για να προσφέρει μια προίκα. Έτσι, βοηθούσαν φίλοι και γείτονες της νύφης για να την "λούσουν" με δώρα, έτσι θα είχε την απαραίτητη προίκα και θα μπορούσε να παντρευτεί τον άνδρα της επιλογής της
Δεν βλέπει ο ένας τον άλλον πριν τον γάμο
Η προέλευση του πηγάζει από τις ημέρες όταν οι γάμοι γίνονταν από συνοικέσιο ή όταν ο πατέρας της νύφης την πουλούσε στο άνδρα που ήθελε. Η πρώτη συνάντηση της νύφης και του γαμπρού ήταν πραγματικά στο γάμο! Έπρεπε να κρατηθούν μακριά ο ένας απο τον άλλον πριν από την τελετή για να μην αρνηθεί ο γαμπρός αν δεν ήταν όμορφη η νύφη που του δινότανε.
Ο πατέρας παραδίνει τη νύφη στον γαμπρό έξω απο την εκκλησία.
Και συνεχίζω.. Σήμερα ένας πατέρας συγκινείτε που θα δώσει το κοριτσάκι του σε έναν άλλον άντρα να την φροντίζει. Πριν χρόνια όμως ήταν ακριβώς το αντίθετο. Αυτό προέρχεται από τη στιγμή που οι νύφες πωλούνταν στους συζύγους τους από τους πατέρες τους ή συμμετείχαν σε κάποιο άλλο είδος διευθετημένου γάμου. Βασικά, ο πατέρας που δίνει τη νύφη είναι μια μεταφορά ιδιοκτησίας στον γαμπρό, με τους επισκέπτες να ενεργούν ως μάρτυρες της σύμβασης!
"Τώρα μπορείτε να φιλήσετε τη νύφη"
Αρχικά, υποτίθεται ότι η νύφη και ο γαμπρός δεν είχαν φιληθεί πριν από το γάμο, γι 'αυτό παραδοσιακά θα ήταν το πρώτο τους φιλί και στα ρωμαϊκά χρόνια το φιλί ήταν ένας νομικός δεσμός που σφράγιζε όλες τις συμβάσεις.
Η Νύφη ρίχνει το μπουκέτο
Στην Αγγλία, στον 14ο αιώνα θεωρήθηκε καλή τύχη να κυνηγήσουν την νύφη και να αποκόψουν ένα κομμάτι από το φόρεμα της, αφήνοντάς την με ένα σχισμένο κουρέλι. Συνήθως η νύφη δεν φορούσε φανταχτερό φόρεμα, οπότε αυτό δεν ήταν πρόβλημα. Με τον καιρό οι νύφες αποκτούν όλο και καλύτερα νυφικά τα οποία διάλεγουν για την αγαπημένη τους μέρα και πλέον δεν θέλουν να καταστραφεί το αγαπημένο τους φόρεμα. Έριχναν αντικείμενα όπως την καλτσοδέτα ή το μπουκέτο. Τελικά το μπουκέτο έγινε το αντικείμενο που ρίχνουν και μέχρι σήμερα.
Τενεκεδάκια στο νυφικό αυτοκίνητο.
Υπάρχουν πολλές εκδοχές για αυτήν την παράξενη παράδοση. Πριν τα τενεκεδάκια κρέμαγαν δοχεία ή παπούτσια. Μια θεωρία λέει ότι στην Αρχαία Αίγυπτο ο πατέρας θα έδινε στον γαμπρό το σανδάλι της κόρης του, αποδεικνύοντας ότι είχε πραγματοποιηθεί ανταλλαγή. Μια άλλη εξήγηση, είναι ότι με τον θόρυβο των παπουτσιών και των δοχείων στο αυτοκίνητο εν κίνηση θεωρείτο ότι κρατούσε τα κακά πνεύματα μακριά, ώστε το ζευγάρι να ζήσει ευτυχισμένο. Μια άλλη παράξενη εκδοχή είναι ότι τα παπούτσια κάποτε θεωρούνταν σύμβολα εξουσίας και κατοχής. Όταν ο πατέρας της νύφης την πήγαινε στην εκκλησία της έπαιρνε τα παπούτσια μακριά και μετά τα έδινε στον γαμπρό ως σύμβολο ότι ήταν υπο κατοχή του και δεν μπορούσε να ξεφύγει. Μέτα ο γαμπρός την χτυπούσε στο κεφάλι για να δείξει τον νέο του ρόλο ως ο ιδιοκτήτης.