Η δύναμη του φόβου

«Τίποτε στη ζωή δεν είναι για να το φοβόμαστε, αλλά για να το κατανοήσουμε»

Ερχόμενοι στον κόσμο και τα πρώτα χρόνια της ζωής μας, νιώθουμε ισχυροί και άτρωτοι. Γεννούμε και υιοθετούμε μέσα μας την ψευδαίσθηση ότι μπορούμε να ελέγξουμε τα πάντα και ότι τίποτα δεν είναι ικανό να μας ταράξει. Γρήγορα  όμως αντιλαμβανόμαστε πόσο λάθος ήταν αυτό που πιστεύαμε σαν παιδιά, και αναρωτιόμαστε γιατί αλλάξαμε τόσο. Δεν είναι ότι αλλάξαμε! Απλά προσγειωθήκαμε στον πραγματικό κόσμο! 


Ο φόβος είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα που ο άνθρωπος κουβαλά μέσα του από την στιγμή που γεννιέται. Όσο μεγαλώνουμε ο μηχανισμός του φόβου γίνεται πιο ισχυρός γιατί φεύγουμε από το στάδιο της «άγνοιας κίνδυνου». «Το να ζήσουμε τη ζωή μας χωρίς φόβο σημαίνει ότι χρειάζεται να νιώθουμε τον φόβο, να τον αξιολογούμε, να τον λαμβάνουμε υπόψη μας, να τον διαχειριζόμαστε κατάλληλα, να τον αντιμετωπίζουμε και να προχωράμε». Δεν υπάρχει κανένας άνθρωπος που να μην φοβάται έστω και κάτι στην ζωή του. Το ζήτημα είναι να μην αφήνουμε τον φόβο να μας καθορίζει και να μας δεσμεύει. «Η γενναιότητα, άλλωστε, δεν προϋποθέτει την απουσία του φόβου, αλλά αντίθετα τη διαχείρισή του».

Ο φόβος είναι έμφυτος σε όλα τα ζωντανά όντα. Στον άνθρωπο, όμως, ο φόβος είναι πιο έντονος, διότι είναι το μοναδικό ζωντανό ον που έχει λογική για να ερμηνεύσει το ένστικτο του φόβου, την σκέψη για αναλύσει όλες τις πιθανές επιπτώσεις που μπορεί να έχει πάνω του ένα γεγονός και φυσικά την φαντασία για να εμπλουτίσει αυτές τις επιπτώσεις. Με αυτό τον τρόπο δίνει τόσο μεγάλη δύναμη στο φόβο που μετατρέπεται σε ένα συναίσθημα τεραστίων διαστάσεων, που τον καταδιώκει. 

Ο φόβος και η φοβία:
Ο φόβος σε αντίθεση με τη φοβία, είναι η φυσιολογική αντίδραση του ατόμου μπροστά σε ένα πραγματικό κίνδυνο. Τότε είναι που ο μηχανισμός άμυνας ξυπνά για να προφυλάξει το άτομο. Όταν όμως ένας φόβος είναι υπερβολικός, παράλογος και έχει διάρκεια ακόμα και όταν το αντικείμενο του φόβου μας δεν υπάρχει πια στον άμεσο ορίζοντα, τότε μιλάμε για φοβία και όχι για μεμονωμένο φόβο.

Η φοβία οδηγεί τον άνθρωπο να βιώνει έντονο άγχος κάθε φορά που βρίσκεται αντιμέτωπος (πραγματικά ή νοερά) με το αντικείμενο – άτομο, που φοβάται. Τις πλείστες φορές οι φοβίες καθιστούν το άτομο δυσλειτουργικό στην καθημερινή του δραστηριότητα και επηρεάζεται ένα εύρη φάσμα τομέων της ζωής του, από οικογένεια μέχρι επαγγελματικές επιλογές. 

Συνήθως το άτομο έχει συναίσθηση ότι αυτό που νιώθει είναι υπερβολικό και παράλογο, όμως επιλεγεί να το αποφεύγει με αποτέλεσμα να διαιωνίζει αντί να αντιμετωπίζει στην ρίζα της, την φοβία του. 


Οι αιτίες:

• Οι άνθρωποι είναι βιολογικά «προγραμματισμένοι» να φοβούνται
• Λόγω κληρονομικότητας και αγχώδεις διαταραχών. 
• Λόγω αρνητικών εμπειριών που το άτομο έχει συνδέσει στο μυαλό του από τα παιδικά του χρόνια και όχι μόνο. 

Αντιμετώπιση: Το πρώτο βήμα για να βοηθηθεί ένα άτομο ώστε να αντιμετωπίσει τις φοβίες τους είναι να συνειδητοποιήσει ότι ο φόβος του είναι από ένα σημείο και έπειτα μη φυσιολογικός και ευνόητος. Μόλις το παραδεχτεί, είναι σε θέση να ζητήσει βοήθεια από έναν ειδικό για θεραπείες όπως γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία και ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία.

Πηγή: Vita.gr