Διάβασες για αύριο;

Πόσες φορές ακούσαμε αυτή την φράση απ’ τους γονείς μας όταν ήμασταν μαθητές και πηγαίναμε στο σχολείο; Στη σύγχρονη διαρκώς αναπτυσσόμενη κοινωνία η αύξηση των γνώσεων γίνεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς και οι απαιτήσεις της αγοράς εργασίας συνεχώς αλλάζουν. Συνεπώς, η επιμόρφωση και η συμπληρωματική εκπαίδευση αποτελούν μία διαρκή προτεραιότητα για το σύγχρονο εργαζόμενο. Όλες οι μαθησιακές δραστηριότητες στις οποίες συμμετέχουμε καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας και που έχουν σαν στόχο τη βελτίωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των εφοδίων σε προσωπικό, κοινωνικό και επαγγελματικό επίπεδο ονομάζεται δια βίου μάθηση.

Η Δια Βίου Μάθηση είναι πλέον ένα μόνιμο «εργαλείο» αναβάθμισης των επαγγελματικών ικανοτήτων με το οποίο πρέπει να ζουν οι νέες γενιές εργαζομένων, με ταυτόχρονη προσαρμογή και των παλαιών. Τα επαγγέλματα αλλάζουν με μεγάλη ταχύτητα και κάθε νέα γνώση αλλάζει και αντικαθίσταται με ταχείς ρυθμούς σε σύγκριση με προηγούμενες δεκαετίες εξαιτίας της εισαγωγής νέων τεχνολογιών και νέων γνώσεων στις επιχειρήσεις. Όσο ταχύτερα αποκτούνται τα νέα προσόντα, τόσο ταχύτερα επιτυγχάνεται η άριστη παραγωγική μείξη των νέων επενδύσεων με το εργατικό δυναμικό και τόσο πιο ανταγωνιστικό θα είναι το παραγόμενο προϊόν.

Ο όρος “Δια Βίου Μάθηση (ή Εκπαίδευση)” αναφέρεται σε μια φιλοσοφική αντίληψη σύμφωνα με την οποία η εκπαίδευση θεωρείται ως μια μακροχρόνια διαδικασία που ξεκινάει από την γέννηση του ανθρώπου και συνεχίζει σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Ο όρος αυτός καλύπτει όλα τα είδη, τύπους και επίπεδα της εκπαίδευσης, τυπικής και μη τυπικής.

Οι στόχοι που καλύπτει η Δια Βίου Μάθηση για τους ‘μαθητές’ είναι οι εξής:

•    Η δημιουργία θετικής στάσης ως προς τη εκπαίδευση και προώθηση των ίσων ευκαιριών πρόσβασης στη μάθηση πολιτών.
•    Η σύνδεση με την εκπαιδευτική διαδικασία ενηλίκων, οι οποίοι για πολλούς λόγους δεν κατάφεραν να ολοκληρώσουν την υποχρεωτική εκπαίδευση που προβλέπει το ελληνικό εκπαιδευτικό       σύστημα.
•    Η ενίσχυση των δυνατοτήτων πρόσβασης στην αγορά εργασίας, καθώς και της διατήρησης της θέσης εργασίας ή της επαγγελματικής εξέλιξης.
•    Η συμμετοχή στην κοινωνία της πληροφορίας.
•    Η ενδυνάμωση της ικανότητας προσαρμογής στις γνωστικές απαιτήσεις ενός διαρκώς εξελισσόμενου κοινωνικο-οικονομικού χώρου δράσης των ενηλίκων.
•    Η πρόσβαση στις εργασιακές, κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές ευκαιρίες.
•    Η αναβάθμιση των συνθηκών εργασίες, εκπαίδευσης και κοινωνικής κατάστασης ευάλωτων κοινωνικών ομάδων του πληθυσμού.
•    Η δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου στο πεδίο του πολιτισμού.
•    Η ενίσχυση της ισότητας των δύο φύλων.

Τα εκπαιδευτικά προγράμματα και οι μέθοδοι διδασκαλίας είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες των εκπαιδευόμενων και υλοποιούνται:

•    Δια ζώσης,
•    Εξ Αποστάσεως, μέσω ειδικής πλατφόρμας και κατάλληλα προσαρμοσμένων εκπαιδευτικού υλικού και διαδικασιών, που αποδεσμεύουν από τον χώρο και τον χρόνο και
•    Μέσω Μικτής μεθόδου με συνδυασμό δια ζώσης και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.

Η συνεχής μάθηση σε όλες τις ηλικίες και σε όλες τις συνθήκες έχει πολλά οφέλη. Η ικανότητα και οι δυνατότητες μάθησης των ανθρώπων ξεκινούν από τη γέννηση και επεκτείνονται σε όλη τη διάρκεια ζωής με βασικό στόχο την αυτοεξέλιξη. Οι άνθρωποι είμαστε σαν τα φυτά, αναπτυσσόμαστε σωματικά, πνευματικά, συναισθηματικά, ψυχικά για την επίτευξη ικανοποίησης από τη ζωή μας με διάφορους τρόπους και σε διάφορους τομείς. Κάποιοι το γνωρίζουν και το ακολουθούν ήδη στην ζωή τους ενώ κάποιοι άλλοι το αναβάλλουν για διάφορους λόγους. Παρακάτω φαίνονται οι κυριότεροι λόγοι που η δια βίου μάθηση αξίζει να γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας:

•    Αυτογνωσία
Όλοι ή έστω οι περισσότεροι από εμάς έχουμε μια πραγματική ή φανταστική λίστα με πράγματα που θα θέλαμε να γνωρίζουμε ή κάτι άλλο που ευχόμαστε να είχαμε σπουδάσει. Και αυτή η λίστα υφίσταται για όλους, καθώς είναι το πιο φυσικό πράγμα στη ζωή το να θέλουμε να μαθαίνουμε νέα πράγματα και να εξελισσόμαστε. Ο άνθρωπος έχει την ανάγκη για συνεχή βελτίωση και η δια βίου μάθηση οδηγεί τα βήματά μας στο μονοπάτι προς την αυτοβελτίωση. Ανοίγει τους ορίζοντές μας, μας δείχνει τα προσωπικά μας όρια και πώς να τα ξεπεράσουμε, αν το θέλουμε. Η αίσθηση ικανοποίησης κατά την ολοκλήρωση της μάθησης, τονώνει την αυτοπεποίθησή μας και μας δίνει το κίνητρο να συνεχίσουμε να ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας και τις δυνατότητές του.

•    Προσαρμογή στην νέα αγορά εργασίας
Η κοινωνία και η εργασία αλλάζουν και εμείς χρειάζεται να μπορούμε να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα. Λίγες είναι πλέον οι εργασίες που απαιτούν μια σχετικά στατική γνώση. Οι περισσότεροι νέοι αλλάζουν θέσεις και αντικείμενα αρκετές φορές στη ζωή τους και είναι πολλοί εκείνοι που συνειδητά αλλάζουν καριέρες. Ακόμα και όσοι παραμένουν στο ίδιο επάγγελμα, βλέπουν πως η φύση της δουλειάς τους μεταμορφώνεται, αλλάζει και εξελίσσεται. Γι’ αυτό τον λόγο απαιτείται ευελιξία από την πλευρά του εργαζόμενου, την οποία βρίσκει μέσα από τη συνεχή μάθηση. Οι εργαζόμενοι λοιπόν μπορούν να διατηρήσουν την απασχόληση τους, να αλλάξουν επάγγελμα αν αυτό επιθυμούν ή αν αυτό επιβάλλουν οι δεδομένες συνθήκες, να εξελιχθούν επαγγελματικά. Η δια βίου μάθηση και η συνεχής αυτοβελτίωση προσφέρουν περισσότερες επιλογές εντός και εκτός εργασίας. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερα άτομα ανανεώνουν, αναβαθμίζουν και επικαιροποιούν τις γνώσεις και τις δεξιότητες τους ώστε να ενταχθούν ή να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας. Βέβαια, αυτό το είδος μάθησης δεν αφορά απλά στο χτίσιμο δεξιοτήτων μέσα στα στενά πλαίσια ενός ορισμένου επαγγέλματος. Δεν έχει να κάνει μόνο με τη στεγνή εξειδίκευση, αλλά με την απόκτηση μιας ευρύτερης οπτικής και τη χρήση των εκπαιδευτικών εμπειριών για τη διαμόρφωση νέων ιδεών και καινοτομιών.

•    Υγιέστερος εγκέφαλος
Το σπουδαιότερο πράγμα στη ζωή είναι να διατηρείται το μυαλό σου νέο και αυτό επιτυγχάνεται με την συνεχή εκπαίδευση και γνώση. Και οι επιστήμονες τονίζουν συνεχώς ότι ένα υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και μόρφωσης συνδέεται με καλύτερες γνωστικές και πνευματικές λειτουργίες σε μεγαλύτερες ηλικίες, δηλαδή με βελτιωμένη μνήμη, προσοχή, αντίληψη, ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, λήψης αποφάσεων, αλλά και παραγωγής και κατανόησης της γλώσσας.

•    Ενίσχυση της κοινωνικοποίησης
Από τη στιγμή της γέννησης, απορροφάμε γνώσεις από τους γονείς μας, κάνουμε φίλους και σχέσεις, συζητήσεις με αγνώστους ή γνωστούς, ανταλλάσσουμε απόψεις με συναδέλφους, αναλύουμε και παρατηρούμε. Όλα τα παραπάνω αποτελούν μέρος μιας δια βίου μάθησης. Η στοχευμένη μάθηση στην ενήλικη ζωή πυροδοτεί τους κοινωνικούς δεσμούς και τις γνωριμίες με άτομα ίδιας ή εντελώς διαφορετική φιλοσοφίας και τρόπου σκέψης επειδή θέλουμε να μάθουμε με αυτούς και γι’ αυτούς.

Γενικά, η μόρφωση και η γνώση έλκει τους ανθρώπους γύρω μας τα θέματα που μπορούμε να συζητήσουμε εμπλουτίζονται, όπως εμπλουτίζεται και η προσωπικότητά μας, κάνοντάς μας ενδιαφέροντες στους άλλους και ενισχύοντας την δεξιότητα κοινωνικοποίησής μας. Τα άτομα γίνονται ενεργοί πολίτες με ότι αυτό συνεπάγεται για τα οφέλη μιας κοινωνίας όπως στην ανάπτυξη της ικανότητας ενεργού συμμετοχής στα κοινά με κριτική σκέψη και δημιουργική διάθεση.