"Το Τίμημα" του Άρθουρ Μίλλερ

Από το θέατρο "Versus" για πέντε ακόμη παραστάσεις

Πρόκειται για το τίμημα που καλείται να πληρώσει ο καθένας για όποια σημαντική απόφαση έλαβε στην ζωή του. Τοποθετεί την ιδιοτέλεια απέναντι στη κοινωνική ευθύνη, εξερευνά την ενοχή και την τοποθετεί απέναντι στην καθαρή συνείδηση. Κουβαλώντας ο κάθε ένας τους το αβάστακτο βάρος της μνήμης, οι χαρακτήρες του έργου θα συγκρουστούν, θα υπερασπιστούν και θα μετανιώσουν για τις επιλογές τους. Τίποτα όμως δεν μπορεί να αναιρέσει τις συνέπειες των αποφάσεων τους. Η πάροδος του χρόνου έχει καταστήσει την κάθε προσπάθεια για να αντιστραφούν αυτές οι συνέπειες, μάταιη.

Σε μια εποχή που με αρκετούς τρόπους θα μπορούσε να συγκριθεί με τη σημερινή, η οικογένεια είναι το περιβάλλον μέσα στο οποίο υπάρχουν και δρουν οι χαρακτήρες του έργου. Πρόκειται για το γνώριμο περιβάλλον μέσα στο οποίο στήνει ο Μίλλερ πολλά από τα θεατρικά του έργα και όπου μέσα από ένα κατά τα άλλα «οικογενειακό δράμα», αναδύονται όλα τα χαρακτηριστικά του ρεύματος του αμερικάνικου κοινωνικού ρεαλισμού στο θέατρο του 20 αιώνα.

Στο «Τίμημα», ενώ η δράση εκτυλίσσεται στην Νέα Υόρκη του 1968, η σύγκρουση προκύπτει μέσα από γεγονότα που είχαν συμβεί κατά την διάρκεια της κρίσης της δεκαετίας του 1930, μια περίοδος που υπήρξε καθοριστική για τον ίδιο τον συγγραφέα και την οικογένεια του.

Υπόθεση του έργου:

Δύο μεσήλικα αδέλφια, ο Ουώλτερ Φραντζ, ένας επιτυχημένος χειρούργος με λαμπρή καριέρα και ο Βίκτωρ Φραντζ, ένας αστυνομικός λίγο πριν συνταξιοδοτηθεί, θα συναντηθούν για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια που έχουν να μιλήσουν ο ένας στον άλλο. Αφορμή για τη συνάντηση του είναι το γεγονός ότι το κτίριο στο οποίο έζησε η οικογένεια τους μετά την πτώχευση του πατέρα τους στη διάρκεια της κρίσης του 1929, πρόκειται να κατεδαφιστεί.

Τα υπάρχοντα τους που είναι στοιβαγμένα στη σοφίτα του κτιρίου, ότι τους είχε απομείνει μετά την κρίση, πρέπει να πουληθούν. Η συνάντηση αυτή θα πραγματοποιηθεί στη παρουσία του Γκρέγκορυ Σόλομον, ενός υπερήλικα αντικέρ ο οποίος προσπαθεί να παζαρέψει την τιμή για την αγορά των επίπλων, αλλά και της Έστερ Φραντζ συζύγου του Βίκτωρ, την οποία κατά κύριο λόγο την ενδιαφέρει η εξασφάλιση μιας όσον το δυνατό ψηλότερης τιμής για τα έπιπλα.

Παρ' όλα αυτά τα δύο αδέλφια έχουν να λύσουν άλλα ζητήματα. Υπάρχει ένας ανοικτός λογαριασμός ανάμεσά τους για τον οποίο ο κάθε ένας έχει ήδη πληρώσει ή θα πρέπει να πληρώσει το δικό του τίμημα. Ο Βίκτωρ θυσίασε τις σπουδές του και ίσως και μια λαμπρή καριέρα επιστήμονα και έγινε αστυνομικός για να συντηρεί τον πατέρα του όταν πια είχε πεθάνει η μητέρα, λίγο μετά τη πτώχευση. Θεωρεί ότι ο αδελφός του δεν τους στάθηκε όπως θα άρμοζε, όπως θα ήταν η ηθική του ευθύνη και αισθάνεται βαθειά πληγωμένος που τον άφησε να φορτωθεί μόνος εκείνος το όλο το βάρος ουσιαστικά εγκαταλείποντας τους. Ο Ουώλτερ όμως θα υπερασπιστεί την τότε επιλογή του μέσα από μια σειρά από αποκαλύψεις οι οποίες από τη μια απομυθοποιούν και αποσυνθέτουν σταδιακά την εικόνα που έχει ο Βίκτωρ για τον πατέρα, ενώ ταυτόχρονα εκθέτουν τη δική του ενοχή για τη στάση του όλα αυτά τα χρόνια. Το ζητούμενο είναι κατά πόσο υπάρχει περιθώριο για κάποιου είδους επανόρθωση. Τόσο για τον Βίκτωρ, όσο και για τον Ουώλτερ.

Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, το παζάρι για το «τίμημα» που θα πρέπει να καταβληθεί για την αγορά των επίπλων και το οποίο συνυπάρχει σε όλη τη διάρκεια του έργου ως μια παράλληλη αφηγηματική γραμμή, θα έρθει να συνδεθεί σε κομβικά σημεία της δράσης με το παζάρι για το τίμημα που το κάθε ένα από τα αδέλφια θα πρέπει να πληρώσει για τις επιλογές του.

Συντελεστές: