Διατροφικές Διαταραχές

Ανορεξία

Η νευρική/ψυχογενής ανορεξία θεωρείται μια από τις σοβαρότερες διατροφικές διαταραχές. Είναι μια ψυχογενής κατάσταση την οποία ο ασθενής με τη θέληση του περιορίζει την κατανάλωση τροφής, που αρκετές φορές το σύνολο τους είναι λιγότερο από 300 θερμίδες την μέρα, λόγω φοβίας για την αύξηση του βάρους. Αυτή η ασθένεια μπορεί να εκδηλωθεί και στα δύο φύλα ανεξαρτήτως ηλικίας. Η αναλογία ανέρχεται στο 1 αγόρι προς 19 κορίτσια. Συχνότερα παρουσιάζεται στην περίοδο εφηβείας.

Τα άτομα με νευρική ανορεξία, μπορεί να παρουσιάσουν σημάδια και συμπτώματα τα οποία κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Κάποια από αυτά είναι:

Διαστρεβλωμένη εικόνα και άποψη για τον εαυτό τους: Θεωρούν τους εαυτούς τους υπέρβαρους ή ακόμη και παχύσαρκους, έστω και εάν το βάρος τους είναι επικίνδυνα χαμηλό από τα κανονικά επίπεδα σύμφωνα με τον δείκτη μάζας σώματος που συνδέεται με την ηλικία και το βάρος. Συχνά εμφανίζονται να έχουν ιδιαίτερη ανησυχία για συγκεκριμένα μέρη του σώματος, όπως η κοιλιά, γλουτοί και μηροί. Αυτό τους οδηγεί στην ψυχαναγκαστικότητα και τελειομανία και παθιάζονται με την εξωτερική τους εμφάνιση.
Φόβος για αύξηση βάρους: οδηγεί τα άτομα αυτά να μειώνουν δραστικά την ποσότητα τροφής που καταναλώνουν, με σκοπό να συνεχίσουν την απώλεια βάρους. Παράλληλα, παρατηρείται εμμονή µε των αριθμό των θερμίδων της κάθε τροφής. Ενώ μπορεί να ξέρουν να μαγειρεύουν φαγητά, οι ίδιοι αρνούνται να τα καταναλώσουν και η ικανοποίηση τους είναι να βλέπουν τους υπόλοιπους να τρώνε. Επιπρόσθετα, η έντονη και υπερβολική άσκηση γίνεται κομμάτι της καθημερινότητάς τους.
«Τελετουργίες» με ότι έχει να κάνει με το θέμα φαγητού: Για παράδειγμα, μπορεί να αρνούνται να φάνε μπροστά σε άλλους ή να κόβουν πολύ μικρά κομματάκια το φαγητό τους και να χρονομετρούν την κάθε μπουκιά τους. Υπάρχουν περιπτώσεις που χρησιμοποιούν καθαρτικά, διαιτητικά χάπια, εμετικά, διουρητικά ή πηγαίνουν γρήγορα στο μπάνιο αμέσως μετά το γεύμα με σκοπό να αποβάλλουν τις θερμίδες με τον εμετό.
Δεν αντέχουν το κρύο: Θα τους δείτε να κρυώνουν συνεχώς εξαιτίας του μειωμένου λίπους στο σώμα τους και της κακής κυκλοφορίας του αίματος λόγω χαμηλής πίεσης. Η θερμοκρασία του σώματος τους εμφανίζεται μειωμένη καθώς το ανθρώπινο σώμα προσπαθεί να εξοικονομήσει ενέργεια (υποθερμία).
Φαρδιά ρούχα: Προσπαθούν να αποφύγουν ανησυχητικά σχόλια από το περιβάλλον τους για την κατάσταση της υγείας τους. Άλλες φορές τα φαρδιά ρούχα εξυπηρετούν στο να κρύψουν το σώμα τους αφού το θεωρούν υπέρβαρο ή παχύσαρκο και απωθητικό.

Κριτήρια ψυχογενούς ανορεξίας

Άρνηση του ατόμου να διατηρήσει το βάρος του πάνω από ένα ελάχιστο φυσιολογικό όριο σύμφωνα με την ηλικία του και το βάρος του

διατήρηση βάρους του σώματος 15% κάτω από το αναμενόμενο
Δείκτης Μάζας Σώματος κάτω από 16 (σοβαρή ανορεξία), ενώ από 16 έως 18,4 έχει ανορεξία ή είναι σοβαρά λιποβαρές.

Έντονος φόβος του ατόμου μήπως πάρει βάρος ή γίνει παχύσαρκο, ακόμα κι όταν το βάρος του είναι κάτω από το κανονικό.
Διαταραχή στον τρόπο με τον οποίο το άτομο αντιλαμβάνεται το βάρος και το σχήμα του σώματός του, ή άρνηση της σοβαρότητας που έχει πάρει το υπερβολικά χαμηλό του βάρος.
Σε γυναίκες, αμηνόρροια, δηλαδή απουσία τριών τουλάχιστον διαδοχικών εμμηνορυσιών

Πηγή: ΜΑΖΙ, Ίδρυμα Διατροφικών Διαταραχών και Παχυσαρκίας http://www.mazi.org.cy

Συμπτώματα του υποσιτισμού :

Συνεχής ενασχόληση με το θέμα φαγητού
Έλλειψη αυτοσυγκέντρωσης
Ευερεθιστικότητα και κρίσεις θυμού
Υποθερμία
Πόνοι στο στομάχι, δυσκοιλιότητα
Κατάθλιψη, συναισθηματική αστάθεια και εναλλαγές στην διάθεση
Έλλειψη αυτοεκτίμησης

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι ο υποσιτισμός που προέρχεται από την ανορεξίας πολλές φορές προκαλεί βλάβη σε όργανα όπως είναι ο εγκέφαλος και η καρδία. Ταυτόχρονα, δημιουργούνται προβλήματα με τα οστά λόγο έλλειψης θρεπτικών συστατικών.

Τα άτομα με νευρική ανορεξία πολλές φορές αρνούνται το πρόβλημα που έχουν, και χρειάζονται βοήθεια από το οικογενειακό τους περιβάλλον. Η έγκαιρη διάγνωση και έναρξη θεραπείας στο θέμα της νευρικής ανορεξίας είναι σημαντική.

Με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν, τα περιστατικά διατροφικών διαταραχών (ανορεξίας, βουλιμίας, bed) και παχυσαρκίας που παρατηρούνται στην Κύπρο, παρουσιάζουν ανησυχητική αύξηση, ιδιαίτερα ανάμεσα σε νεαρές γυναίκες ηλικίας 15-25 ετών.