Μεσαιωνικό Κάστρο Λάρνακας

Χρονολογείται ως κτίσμα του 14ου αιώνα!

Το Μεσαιωνικό Κάστρο της Λάρνακας δεσπόζει της παραλίας της πόλης του Ζήνωνα. Βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της παραλιακής λεωφόρου Αθηνών, στις Φοινικούδες. Χρονολογείται ως κτίσμα του 14ου αιώνα και κτίστηκε από τον Λουζινιανό Βασιλιά Ιάκωβο Α', για λογούς προστασίας. Σύμφωνα με ιστορικές πήγες, νωρίτερα, στην ίδια θέση υπήρχε οχυρωματικό φρούριο του 11ου αιώνα επί εποχής Κομνηνών. 
 Κατά την Ενετοκρατία το κάστρο ενισχύθηκε, μέσα στα πλαίσια της αναβάθμισης του ρόλου του λιμανιού της Λάρνακας όχι μόνο σε σχέση με το εμπόριο άλατος αλλά και με το εμπόριο άλλων προϊόντων από και προς τη γειτονική συροπαλαιστινιακή ακτή και φυσικά με τη Δύση. Προς το τέλος της Ενετοκρατίας και εν όψει της Οθωμανικής επίθεσης (1570), οι Βενετοί επέλεξαν να αμυνθούν στον άξονα Αμμοχώστου-Λευκωσίας-Κερύνειας, εγκαταλείποντας μάλλον το κάστρο της Λάρνακας.
Αναφέρεται μάλιστα ότι οι Οθωμανοί αποβιβάστηκαν κοντά στο κάστρο της πόλης και επέλεξαν το λιμάνι της Λάρνακας ως βάση του στόλου τους. Το μεσαιωνικό κάστρο ανοικοδομήθηκε στα 1625 από τους Οθωμανούς, αφού είχε στο μεταξύ ερειπωθεί, και εξοπλίστηκε με τηλεβόλα, ενώ σε αυτό έδρευε μια μικρή φρουρά από γενίτσαρους. Από τα μέσα του 18ου αιώνα όμως, το κάστρο της Λάρνακας παρήκμασε και ο κύριος του ρόλος ήταν η ρίψη χαιρετιστήριων βολών προς τα διερχόμενα πλοία. Κάποια τμήματα της μεσαιωνικής αρχιτεκτονικής του φάσης ενσωματώθηκαν στο οθωμανικό κτίριο και είναι ορατά στο νότιο και ανατολικό τμήμα του κάστρου.Φωτογραφία: larnaka.wordpress.com

Το μεσαιωνικό κάστρο της Λάρνακας από τις αρχές της Αγγλοκρατίας χρησιμοποιείτο ως αστυνομικός σταθμός και φυλακή μέχρι τα μέσα περίπου του 20ου αιώνα. Η δυτική αίθουσα του ισογείου του καστρου, χρησιμοποιήθηκε από τους Άγγλους για εκτελέσεις καταδίκων με απαγχονισμό. Από το 1948 λειτούργησε ως Επαρχιακό Μουσείο Λάρνακας, μέχρι το 1969, οπότε εγκαινιάστηκε το σημερινό επαρχιακό μουσείο.Φωτογραφία: CTO

Στον όροφο του κύριου κτιρίου της εισόδου, το οποίο χρονολογείται στην εποχή της τουρκοκρατίας, στεγάζεται σήμερα (2018) μουσείο που αποτελείται από τρεις αίθουσες. Στο Δωμάτιο Ι εκτίθενται αρχαιότητες που χρονολογούνται στην παλαιοχριστιανική περίοδο. Υπάρχει επίσης φωτογραφικό υλικό σχετικό με τα παλαιοχριστιανικά, βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία της Κύπρου. 

Στο κεντρικό Δωμάτιο ΙΙ υπάρχει φωτογραφικό υλικό σχετικό με τη βυζαντινή τέχνη της Κύπρου. Στo Δωμάτιο ΙΙΙ εκτίθενται αντιπροσωπευτικά δείγματα βυζαντινής, μεσαιωνικής και ισλαμικής εφυαλωμένης κεραμεικής, μεταλλικά σκεύη, πυροβόλα όπλα, κράνη και σπαθιά. Η έκθεση συνοδεύεται με πλούσιο φωτογραφικό υλικό σχετικό με τις βυζαντινές και μεσαιωνικές οχυρώσεις, καθώς και με τη μεσαιωνική αρχιτεκτονική του νησιού.

Το ανατολικό άκρο του Δωματίου ΙΙΙ έχει διαμορφωθεί με κατάλληλη επίπλωση σε οντά. Φωτογραφία: larnaca.cyprustimes.com

Στην βόρεια πλευρά του κάστρου υπάρχει ένα διώροφο κτίριο, κτισμένο από τους Τούρκους και σύμφωνα με σχετική επιγραφή χρονολογείτο το 1625. Το μεσαιωνικό τμήμα του κάστρου είναι το νότιο και ανατολικό, πράγμα που μαρτυρεί η μορφολογία των καμάρων και η τοιχοδομία. Στο βόρειο μισό της ανατολικής πλευράς βρίσκονται παρατεταμένα το ένα δίπλα στο άλλο, κανόνια διαφόρων χρονολογιών.
Επίσης στο νότιο μισό της ανατολικής πλευράς του κάστρου προς την θάλασσα, υπάρχει ένας τετράγωνος πύργος, κάτω από το οποίο υπάρχει ευρύχωρο κοίλωμα σε μορφή εσωτερικής ημικυκλικής αψίδας. Σήμερα (2018) μέσα σε αυτή την αψίδα υπάρχουν επιτύμβιες πλάκες που χρονολογούνται από το 15ο έως το 18ο αιώνα. Η νότια πλευρά του Μεσαιωνικού Κάστρου αποτελείται από σειρά δωματίων που καλύπτονται με οξυκόρυφη καμάρα.
Στην αυλή του Κάστρου εκτίθενται δύο μεσαιωνικά κιονόκρανα και στο ένα υπάρχουν ανάγλυφες μορφές Λατίνων Μοναχών. Σε μια από τις αίθουσες της νότιας πτέρυγας βρίσκεται το οικόσημο της μεγάλης μεσαιωνικής οικογένειας των «Ντε Νόρες», το οποίο έχει σχήμα ασπίδα, και στην κορυφή του υπάρχουν τρεις σταυροί. Τέλος στη βορειοδυτική γωνία της αυλής βρίσκεται μια πηγή πάνω στην οποία αναγράφεται η χρονολογία 1765.

Η εσωτερική αυλή του μεσαιωνικού κάστρου της Λάρνακας χρησιμοποιείται για διάφορες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που προσελκύουν πολύ κόσμο και κυρίως ξένους επισκέπτες.

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ