Μια φευγαλέα ματιά στην αρχαία Κύπρο

Κύπρος το νησί με τον αρχαιότερο πολιτισμό

Κύπρος, όμορφη και λυγερόκορμη, σαν γυναίκα που νωχελικά ξαπλωμένη κείτεται στο απέραντο γαλάζιο της θάλασσας, γεννώντας από τα αφρισμένα κύματα τη μυθική Θεά Αφροδίτη! Το νησί της Μεσογείου που μεγάλωσε τον πανέμορφο Θεό Άδωνη, γόνο του παράνομου έρωτα του βασιλιά της Κύπρου Κινύρα. 

Στην Κύπρο γράφεται και διαδραματίζεται ένας από τους αρχαιότερους πολιτισμούς όλων των εποχών!

Η πολυτάραχη ιστορική πορεία του νησιού ξεκινά από τη Νεολιθική περίοδο (8000π.χ). Σε αυτή την περίοδο ανάγεται ο οικισμός της Χοιροκοιτίας που βρίσκεται κτισμένος στην πλαγιά του Μαρωνιού, στην επαρχία της Λάρνακας με τα χαρακτηριστικά θολωτά σπίτια φτιαγμένα με λίθο, λάσπη και πλίθους, εστίες και μικρά παράθυρα, πρόκειται για ένα οικισμό που αριθμούσε τους 5000 κατοίκους. Ιδιαίτερο επίσης χαρακτηριστικό αποτελεί ότι ο χώρος ταφής βρισκόταν μέσα στο σπίτια, προφανώς για λόγους συναισθηματικής απώλειας, ενώ οι νεκροί θάβονταν σε στάση συνεσταλμένη, με διάφορα κτερίσματα κοντά τους. Ο οικισμός εγκαταλείφθηκε το 5.800π.χ. Συγκαταλέγεται από το 1998 στα μνημεία Πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco και αξίζει να σημειωθεί ότι ο επισκέπτης τη σημερινή εποχή έχει τη δυνατότητα να ξεναγηθεί σε πέντε ανακατασκευασμένες καλύβες, όπως χαρακτηριστικά υποδεικνύει η επιγραφή στον αρχαιολογικό χώρο, που έχουν ως σκοπό  το ταξίδι πίσω στο χρόνο. Στο προαύλιο των σπιτιών έχουν καλλιεργηθεί δέντρα και φυτά του νησιού που προϋπήρχαν από την Νεολιθική εποχή. 

Ο οικισμός του Σωτήρος κοντά στο χωριό Επισκοπή, όπως και στο χωριό Ερήμη, αναφέρονται ως οικισμοί της Προϊστορικής εποχής, ωστόσο δεν είναι επισκέψιμοι. 
“Kuprum” που σημαίνει χαλκός είναι ο πλούτος της Κύπρου, αλλά και ο λόγος ύπαρξης του ονόματος της, αφού η ανακάλυψη και εκμετάλλευση του ανέδειξε το νησί σε οικονομική άνθηση. Το γεγονός της ανοδικής πορείας της εκμετάλλευσης του χαλκού συμπίπτει με την εγκατάσταση των Μυκηναίων στο νησί. 

Η Κύπρος των 9.251 km² χάραξε θαλασσινούς δρόμους στα αντικριστά παράλια, όπως την Εγγύς Ανατολή, εκμεταλλευόμενη το εμπόριο του χαλκού. 
Βρισκόμαστε στην Κύπρο, την εποχή που οι τολμηροί θαλασσοπόροι, οι Αχαιοί, έχοντας ήδη γνωρίσει τον Μινωικό πολιτισμό, σαρώνουν τη θάλασσα και τολμούν το εμπόριο στα παράλια των Μεσογειακών ακτών συμπεριλαμβανόμενης τη χώρα της Κύπρου. 

Τα κύματα του Αιγαίου αν και τεράστια και μανιασμένα προκαλούσαν τους Αχαιούς στο να φτάσουν στον προορισμό τους. Οι εμπορικές σχέσεις που είχαν συνάψει λόγω των μεταλλευμάτων της Κύπρου, κατά τη διάρκεια ακμής του Μυκηναϊκού πολιτισμού, επέφερε ουσιαστική εξέλιξη στις σχέσεις δεσμούς των δύο λαών. Ο Μυκηναϊκός πολιτισμός έδωσε την Ελληνική ταυτότητα στο νησί καθώς υιοθετήθηκε περίτρανα η Ελληνική γλώσσα, η νοοτροπία, ο τρόπος ζωής και η θρησκεία. Χρονολογικά η περίοδος αυτή ανάγεται στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού (1600-1050π.χ). Η περίοδος αυτή έμελλε να υπάρξει η πιο δυναμική περίοδο στις σελίδες της ιστορίας του νησιού, λόγω της εκμετάλλευσης του χαλκού που σηματοδότησε την οικονομική άνοδο, τη δόξα και τα πλούτη του λαού της Κύπρου που βρισκόταν υπό την παρουσία του Μυκηναϊκού πολιτισμού. 

Κι ύστερα ήρθαν οι Αρκάδες. Τι κι αν τους έφεραν πάλι τα ανεμοδαρμένα κύματα από το ταξίδι της επιστροφής τους και τον πόλεμο της Τροίας, τι κι αν πάλευαν με την καταιγίδα, οι αυτόχθονες Αρκάδες  με αρχηγό τον Αγαπήνορα έφτασαν στην Παλαίπαφο και ίδρυσαν αποικία. Η μια ιστορική εκδοχή αναφέρει τον βασιλιά της Τεγέας ως ιδρυτή της πόλης, ενώ η δεύτερη τον βασιλιά της Κύπρου Κινύρα.. 
Στην αγκαλιά της Κύπρου ζεστάθηκαν και έκτισαν οικισμούς ο Τελαμόνιος Τεύκρος, ο οποίος ίδρυσε τη Σαλαμίνα, ο Χαλκάνωρ που ίδρυσε το Ιδάλιο, ο Πράξανθος, βασιλιάς της Λακωνίας που ίδρυσε τη Λάπηθο, ο Κηφεύς την Κερύνεια, ενώ ο γιος του Θησέα ο Ακάμας έδωσε το όνομά του στο ακρωτήρι Ακάμας. 

Ο οικισμός Μάα – Παλαιόκαστρο κτίστηκε το 1200π.χ από τους Αχαιούς, μετά το τέλος του Μυκηναϊκού πολιτισμού και  υπήρξε το οικοδομικό συγκρότημα με τα δύο Κυκλώπεια τείχη, που θύμιζαν πολύ τα Κυκλώπεια τείχη των Μυκηνών. Το ένα προστάτευε από την πλευρά που ήταν η θάλασσα και το άλλο από την πλευρά της στεριάς ενώ στο εσωτερικό του οι Αχαιοί είχαν τα σπίτια τους, αποθήκες, αίθουσες συγκεντρώσεων και εργαστήρια μεταλλευμάτων. Σήμερα στον αρχαιολογικό χώρο λειτουργεί ένα ιδιόρρυθμο σε σχήμα μουσείο, σε υπόγειο χώρο σκεπασμένο με θολωτή χάλκινη οροφή με ορατότητα εξωτερική. Ο οικισμός βρίσκεται κοντά στο χρυσαφένιο κόλπο των Κοραλλιών 14χλμ. βόρεια της Πάφου. 
Οικισμοί μεγάλης αρχαιολογικής αξίας που σηματοδοτούν την έναρξη της εποχής της εκμετάλλευσης του χαλκού στην χάλκινη Κύπρο βρίσκονται ακόμη στην Έγκωμη, το Κίτιο, το Κούριο, την Κυρήνεια, την Ταμασσό, τη Μύρτου και τους Χύτρους.  

Και η αρχή, μιας αιώνιας γοητευτικής σχέσης με γερά θεμέλια, ανάμεσα στην Ελλάδα και την Κύπρο, άρχισε κάπου εδώ και από τότε έγιναν αχώριστες και τόσο όμοιες!!!