Η Ξυλοτύμβου ή αλλιώς Ξυλοτύμπου

Ξακουστή για τα πολλά της ξωκλήσια και τη μεγαλοπρεπή μονή του Αγίου Ραφαήλ

Η Ξυλοτύμβου ή αλλιώς Ξυλοτύμπου βρίσκεται στην επαρχία Λάρνακας και είναι περιτριγυρισμένη από τις Αγγλικές βάσεις Δεκελείας. Μέχρι το 1917 ανήκε διοικητικά στην επαρχία Αμμοχώστου. Συνορεύει με τα χωριά της Μακράσυκας, της Άχνας, της Ορμήδειας, της Δεκέλειας, της Πύλας και του Περγάμου.

Ως το 1821 στην Ξυλοτύμβου δεν υπήρχε κανένας κάτοικος. Παρόλα αυτά, τα αρχαία σπήλαια της προχριστιανικής εποχής, τα ξωκλήσια και η μικρή εκκλησία του Αγίου Ανδρόνικου της Βυζαντινής περιόδου μαρτυρούν πως ήταν κατοικημένη ξανά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στα πολύ παλιά χρόνια το χωριό της Ξυλοτύμβου, μαζί με την Ορμήδεια, την Παναγία της Τρασειάς, το Αυγόρου, το Ξυλοφάγου, το Λιοπέτρι, την Αγία Νάπα μέχρι το ακρωτήρι της Πύλας αποτελούσαν το «βασίλειο των θρόνων» που καταστράφηκε από σεισμό και τις λεηλασίες βαρβάρων επιδρομέων. Ο πύργος της Ξυλοφάγου αποτελούσε το παρατηρητήριο της εποχής εκείνης.

Σήμερα, οι κάτοικοι της Ξυλοτύμβου ασχολούνται με τη γεωργία, κτηνοτροφία το εμπόριο και πάρα πολλοί εργάζονται στις Βρετανικές βάσεις Δεκέλειας και στη τουριστική βιομηχανία της Αγίας Νάπας, Πρωταρά και Λάρνακας.

Οι εκκλησίες, τα εξωκλήσια και το μοναστήρι του χωριού :
Η Ξυλοτύμβου είναι ξακουστή για τα πολλά της ξωκλήσια και ειδικότερα για τη μεγαλοπρεπή μονή του Αγίου Ραφαήλ. Κάνοντας λοιπόν κανείς μια βόλτα στο χωριό θα συναντήσει όμορφα και κατανυκτικά εξωκλήσια και εκκλησίες όπως : του Άγιου Ανδρονίκου & Αθανασίας, τους Αγίους Ραφαήλ, Νικόλαος και Ειρήνης, της Παναγίας, του Αγίου Βασιλείου, της Αγίας Σολομονής, της Αγίας Μαρίνας, του Αρχαγγέλου Μιχαήλ,του Αγίου Ιωνά του εν Περγάμω και άλλων πολλών.

Η ΟΝΟΜΑΣΊΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ:
Η περιοχή κάποτε ονομαζόταν «Τύμπου». Για το πώς προσθέθηκε στην ονομασία του χωριού, το συνθετικό «Ξυλο» υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Μια από αυτές αναφέρει ότι ονομάστηκε έτσι λόγω των πολλών δασών που είχε η περιοχή ενώ μια άλλη λέει πως προστέθηκε το Ξυλο-τύμπου για να ξεχωρίζει από ένα άλλο χωριό με το όνομα Τύμπου. Σύμφωνα όμως με την Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια του μ. Κώστα Χριστοφίδη αναφέρεται πως ο αρχαιοκάπηλος Λουδοβίκος Πάλμα Ντι Τσιενσόλα (1865-1876), πρόξενος της Αμερικής στη Κύπρο, ανακάλυψε το 1882 ξύλινο λαξευτό τάφο με θαυμάσια ξυλογλυπτική παράσταση της Αφροδίτης και της Αρτέμιδος. Γι αυτό δόθηκε το όνομα Ξυλοτύμπου.