Καλιάνα ή Καλλιάνα

Κτισμένο στην κοιλάδα του ποταμού Καρκώτη

Τα Καλιάνα ή Καλλιάνα είναι χωριό της επαρχίας Λευκωσίας, το οποίο ανήκει στη γεωγραφική περιφέρεια της Σολιάς.
Φωτογραφία: Elena Constantinou

Είναι κτισμένο περίπου 60,5 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας, στην κοιλάδα του ποταμού Καρκώτη, σε μέσο υψόμετρο 600 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας.

Φωτογραφία: George Papageorgiou

Το χωριό υπήρχε από την εποχή της φραγκοκρατίας και σε μεσαιωνικούς χάρτες αναφέρεται ως Calina.
Στα Καλιάνα καλλιεργούνται οπωροφόρα δέντρα κυρίως μηλιές, αχλαδιές, ροδακινιές και βερυκοκκιές και ελιές. Στις ακαλλιέργητες εκτάσεις του χωριού ανθίζει πλούσια φυσική βλάστηση αποτελούμενη από πεύκα, τρεμιθιές, μαζιές, ξισταριές και κόνιζους.
Φωτογραφία: Evdokia Michael‎

Πρόκειται για ένα χωριό που δεν έχει πολλούς κάτοικους αν και μετα την τουρκική εισβολή του 1974, δέχτηκε αρκετούς Ελληνοκυπρίους. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 οι κάτοικοι του χωριού ήταν 187.

Φωτογραφία: Κοινοτικό Συμβούλιο Καλιανών

Η ονομασία του Χωριού: 
Για το πώς πήρε το όνομά του το χωριό υπάρχουν αρκετές εκδοχές. Σύμφωνα με την ιστορία του χωριού, επισημαίνεται ότι ο πρώτος οικισμός στο χωριό Καλλιάνα, ήταν κτισμένος στην περιοχή που σήμερα ονομάζεται Αγία Μαρίνα, και λόγω τον συχνών Αραβικών επιδρομών από Τούρκους πειρατές και κλέφτες στο χωριό, ορισμένοι κάτοικοι για να μπορέσουν να σώσουν τη ζωή τους και την σοδειά τους αναγκάστηκαν να καταφύγουν προς τα νότια, προς το Πάνω Χωριό. Περνώντας μέσα από δύσβατα μονοπάτια, έφτιαξαν ξύλινες καλύβες τους, γνωστές ως καλιάνα. Βάσει λοιπόν αυτού πιθανολογείται ότι η ονομασία του χωριού προήρθε από τις εν λόγω καλύβες. 
Φωτογραφία: Marina Kannaourou‎

Σύμφωνα με τις λαϊκές παραδόσεις που σχηματίζουν δυο άλλες εκδοχές, λέγεται ότι κατά τα παλαιότερα χρόνια, ανάμεσα στους πρώτους κάτοικους του χωριού ζούσε μια πάρα πολύ καλή γυναικά που ονομαζόταν Άννα. Έτσι το όνομα του χωριού ίσως να προήρθε από την «καλή- Άννα» και κατάληξε σε Καλιάνα. Μια τρίτη εκδοχή και παραλλαγή της προηγουμένης αναφέρει ότι η εν λόγω Άννα ήταν πολύ όμορφη οπότε και το όνομα του χωριού προήρθε από τα κάλλη της Άννας και κατέληξε σε Καλιάνα. Τέλος, ο Ρένος Κυριακίδης συνδέει το όνομα του χωριού με το χωριό Καλλιάνη της Αρκαδίας. Αυτό, σημειώνει, πως οι Σολιάτες είναι απόγονοι εποίκων από την Αρκαδία.

Εκκλησίες και Αξιοθέατα: 
Κάνοντας κανείς μια βόλτα στο χωριό Καλιάνα θα συναντήσει όμορφες εκκλησίες όπως την εκκλησία των Αγίων Ιωακείμ και Άννας στο κέντρο του χωριού κτίσμα του 12ου αιώνα. Στο εσωτερικό της οποίας διασώζονται ελάχιστες τοιχογραφίες, με σημαντικότερη εκείνη των Αγίων Σαράντα, του 12ου αιώνα. Επιπρόσθετα στην εκκλησία αυτή διασώζεται η φορητή εικόνα της Παναγίας Καλιονίτισσας, του 13ου αιώνα. Μια άλλη εκκλησία είναι εκείνη της Παναγίας Ιαματικής που κτίστηκε το 1993 στα ερείπια παλαιότερης εκκλησίας.
Φωτογραφία: Κατερινα Γιωργαλλα

Άλλα αξιοθέατα που μπορεί να συναντήσει κανείς στο χωριό Καλιάνα είναι ο Σταθμός των Καλιάνων, πρόκειται για ένα παλιό αναπαλαιωμένο χάνι που κτίστηκε γύρω στο 1900μ.Χ., είναι εξαιρετικό δείγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής. Δίπλα από το χάνι θα δει κανείς το Γεφύρι του Αγίου Ηρακλειδίου κτίσμα επίσης του 1900 μ.Χ. Στην είσοδο του χωριού υπάρχει ένας νερόμυλος της οικογένειας Μυλωνά όπως και ένας παλιός χειροκίνητος Ελιόμυλος σε άλλο σημείο του χωριού. 

Σύλλογοι του χωριού: 
Το χωριό διαθέτει τον Αθλητικό Σύλλογο «Πρόοδος» ο οποίος ιδρύθηκε το 1983 και ασχολείται με το ποδόσφαιρο και πολιτιστικές δραστηριότητες και τον Κυνηγετικό Σύλλογο «Τοξότης» ο οποίος ιδρύθηκε το 1988 και ασχολείται με το κυνήγι και περιβαλλοντικά θέματα. Τέλος, στο χωριό υπάρχει ένα κέντρο νεότατος, ιδρυμένο το 1988 και ασχολείται με τον αθλητισμό και την παράδοση.
Φωτογραφία: Elena Constantinou

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ