Τρόοδος - Όλυμπος

Ανακαλύψτε τα βουνά της Κύπρου και αναπνεύστε καθαρό αέρα!

Το Τρόοδος είναι η ψηλότερη οροσειρά της Κύπρου με κορυφές που φτάνουν σε υψόμετρο τα 1952 μέτρα. Τρόοδος ονομάζεται επίσης και η περιοχή κοντά στην κορυφή της Χιονίστρας. Η ονομασία του Τροόδους προέρχεται από το γεγονός ότι στο σημείο του «Τροόδους» συναντιούνται οι «τρεις δρόμοι» (τρεις οδοί) που συνδέουν το βουνό με Λευκωσία, τη Λεμεσό και τον Πρόδρομο. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή η ονομασία του προήρθε από το «όρος- Άδος» δηλαδή το βουνό του Άδωνη. 

Το Τρόοδος καλύπτει το 1/3 της έκτασης του νησιού, φιλοξενώντας μεγάλες δασικές εκτάσεις, πλούσια χλωρίδα με ποικιλία ενδημικών φυτών και πλούσια πανίδα. Επιπρόσθετα είναι η σημαντικότερη πηγή ύδατος για το νησί εφόσον από εκεί πηγάζουν οι κυριότεροι ποταμοί. 
Φωτογραφία: Σταυρος ΧατζηΚυριακου‎

Τα Μονοπάτια Μελέτης της Φύσης και τα δάση της Κύπρου έχουν υψηλή οικολογική αξία. Διάσπαρτα σε όλες της περιοχές του νησιού θα συναντήσει κανείς τα μαγευτικά αυτά μονοπάτια, κυρίως όμως στις ορεινές περιοχές.

Αποτελούν μια από τις πιο σημαντικές υποδομές υπαίθριας και δασικής αναψυχής στην Κύπρο. Το Τμήμα Δασών έχει αναπτύξει ένα μεγάλο αριθμό με μονοπάτια μελέτης της φύσης μέσα στα κρατικά δάση τα οποία προσφέρουν ευκαιρίες άμεσης επαφής και γνωριμίας με την κυπριακή φύση, εξυπηρετώντας ταυτόχρονα την περιβαλλοντική εκπαίδευση και ενημέρωση και τη φυσική άσκηση. 

Στην περιοχή του Γεωπάρκου Τροόδους έχουν αναπτυχθεί γύρω στα 40 Μονοπάτια μελέτης της Φύσης που παρέχουν την ευκαιρία στον επισκέπτη να περπατήσει με ασφάλεια για άσκηση και γνωριμία με το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία διαδρομών από μικρές (ενός χιλιομέτρου) μέχρι πολύ μεγάλες (17 χιλιόμετρα ή το ευρωπαϊκό Ε4 που στο Γεωπάρκο έχει μήκος 118 km), κυκλικές ή γραμμικές διαδρομές, εύκολες και δύσκολες. 

Από τις πιο πολυσύχναστες διαδρομές είναι αυτή των Καληδονίων, το Άρτεμις (γεωδιαδρομή), Αταλάντη (γεωδιαδρομή), τα Τεισιά Μαδαρής (γεωδιαδρομή) καθώς και άλλα μονοπάτια.

Στο Τρόοδος υπάρχουν σήμερα (2018) τα ακόλουθα κρατικά δάση:

• Δάσος Τροόδους (110 τετραγωνικά χιλιόμετρα)
• Δάσος Πάφου (700 τ.χλμ)
• Δάσος Αδελφοί
• Δάσος Μαχαιρά (60,6 τ.χλμ) 
• Δάσος Λεμεσού

Τα κρατικά δάση βρίσκονται στη δικαιοδοσία του Τμήματος Δασών της Δημοκρατίας. Εντός των ορίων του κρατικού δάσους απαγορεύεται δια νόμου οικιστική ή οποιεσδήποτε άλλες αναπτύξεις.Φωτογραφία: Marios Apostolides‎

Στις φυσικές ομορφιές της Κύπρου συμπεριλαμβάνονται και οι μικροί αλλά υπέροχοι καταρράκτες που βρίσκονται στην περιοχή του Τροόδους σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων ο ένας από τον άλλο. Όλοι οι καταρράκτες περιβάλλονται από μια σπάνια φυσική ομορφιά και παρ’ όλη την ξηρασία που χαρακτηρίζει το νησί μας, εξακολουθούν να μας δροσίζουν με τα κρύα νερά τους. Δεν είναι τυχαίο που εκατοντάδες ντόπιοι και ξένοι τουρίστες κάνουν εξορμήσεις στους καταρράκτες του νησιού. 

Ο καταρράκτης των Καληδονιών, στις Πλάτρες όπως και αυτός του Μιλλομέρη, σχηματίζεται απο τη ροή του Κρυού ποταμού είναι από τους πιο γνωστούς στην Κύπρο.

Στην κορυφή του Τροόδους (Όλυμπο) λειτουργεί χιονοδρομικό κέντρο Ski Club με τις εξής τέσσερις πίστες σκι:

• Αφροδίτη ή Sun Valley I, Μήκος: 150μ, Επίπεδο: Αρχάριος
• Ερμής ή Sun Valley II, Μήκος: 150μ, Επίπεδο: Ενδιάμεσος
• Δίας/Ζεύς ή North Face I, Μήκος: 500μ, Επίπεδο: Προχωρημένος
• Ήρα ή North Face II, Μήκος: 350μ, Επίπεδο: Αρχάριος

Εδώ, μπορεί κανείς να απολαύσει τα χειμερινά σπορ κάτω από τον υπέροχο μεσογειακό γαλάζιο ουρανό. Μπορείτε να κάνετε χιονοδρομία στις πλαγιές του Ολύμπου, συνήθως από τις αρχές Ιανουαρίου μέχρι τα τέλη Μαρτίου. Ένας διεθνής F.I.S. διαγωνισμός χιονοδρομίας διοργανώνεται κάθε χρόνο από τη Χιονοδρομική Ομοσπονδία Κύπρου. Τα λιφτ του σκι λειτουργούν από τις 9:00.  Το χιονοδρομικό κατάστημα βρίσκεται στην περιοχή "Sun Valley". Λειτουργεί από το Ski Club Κύπρου και διοικείται από εκπαιδευμένους τεχνικούς. Το χιονοδρομικό κατάστημα είναι ανοιχτό όλη την εβδομάδα κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου.
Το Τρόοδος λόγω του κλίματος, της πλούσιας πανίδας και χλωρίδας του αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης για χιλιάδες περιηγητές και πεζοπόρους κάθε χρόνο για να το εξερευνήσουν και να περάσουν στιγμές χαλάρωσης και ηρεμίας. 

Γεωμορφολογία Τροόδους
Το κεντρικό μέρος της οροσειράς του Τροόδους, χαρακτηρίζεται από ομαλές πλαγιές και αποστρογγυλεμένες κορυφές, ενώ περιμετρικά υπάρχουν πιο απότομες πλαγιές και βαθιές κοιλάδες. Οι νοτιοδυτικές παρυφές χαρακτηρίζονται από υψώματα με σχετικά επίπεδες επιφάνειες, τα οποία χωρίζονται από βαθιές κοιλάδες. Οι σημαντικότερες κορυφές του Τροόδους είναι από τα δυτικά προς τα ανατολικά: ο Τρίπυλος (1362μ.), ο Κύκκος (1318μ.), η Χιονίστρα ή Όλυμπος (1951μ.), η Μαδαρή (1613μ.), η Παπούτσα (1554μ.) και τα Κιόνια (1423μ.).Φωτογραφία: Christou Odysseas

Το Κλίμα στο Τρόοδος
Το Τρόοδος, όπως και ολόκληρη η Κύπρος, χαρακτηρίζονται από κλίμα μεσογειακό με ξηρά και θερμά καλοκαίρια και ψυχρούς και υγρούς χειμώνες. Σημαντική είναι η επίδραση του υψομέτρου, η οποία προκαλεί πτώση της θερμοκρασίας και αύξηση των κατακρημνισμάτων. Στον Πρόδρομο (υψόμετρο 1420 μ.) οι μέσες ημερήσιες θερμοκρασίες κυμαίνονται γύρω στους 22 °C τον Ιούλιο και γύρω στους -8 °C τον Ιανουάριο. 
Φωτογραφία: Marios Apostolides‎

Χλωρίδα Τροόδους
Στο Τρόοδος υπάρχει πλούσια χλωρίδα η οποία περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό ενδημικών φυτών. Κυρίαρχο χαρακτηριστικό της βλάστησης είναι η τραχεία πεύκη (Pinus brutia), πυκνοί θαμνώνες (maquis) της ενδημικής λατζιάς (Quercus alnifolia). Άλλα δέντρα και θάμνοι που συναντά κανείς είναι η αντρουκλιά (Arbutus andrachne),το κυπαρίσσι (Cupressus sempervirens),η περνιά (Quercus coccifera ssp. calliprinos),η δρυς (Quercus infectoria),το σφεντάμι (Acer obtusifolium),η αγριελιά (Olea europaea var. sylvestris),η μοσφιλιά ή κράταιγος (Crataegus azarolus, C. monogyna),το ρούδι (Rhus coriaria) και η αγριοτριανταφυλλιά (Rosa canina).

Στις ψηλότερες κορυφές του Τροόδους υπάρχει η μαύρη πεύκη (Pinus nigra ssp. pallasiana), οι οποίες συνοδεύονται από ψυχροβιότερα είδη όπως η αγριομηλιά ή σορβιά (Sorbus aria), είδη αοράτου (Juniperus oxycedrus, J. excelsa, J. foetidissima), η ενδημική αγριοτριανταφυλλιά (Rosa chionistrae) και η βερβερίς (Berberis cretica). Κοντά στους ποταμούς θα δει κάνεις πλατανιού (Platanus orientalis) και σκλήθρου (Alnus orientalis), μυρσίνη ή μυρτιά (Myrtus communis), δάφνη (Laurus nobilis) και αροδάφνη (Nerium oleander).

Τέλος, γύρω από την κορυφή του Τριπύλου και σε περιορισμένη έκταση θα δει κανείς τον ενδημικό κέδρο (Cedrus brevifolia). 
Φωτογραφία: Christou Odysseas

Πανίδα Τροόδους
Κυρίαρχο στοιχείο στις βουνοκορφές του Τροόδους είναι το κυπριακό αγρινό (Ovis gmelini ophion), το οποίο εξαπλώνεται κυρίως στο Δάσος Πάφου. Από το 1930 έχουν ληφθεί αυστηρά μέτρα για την προστασία του και σήμερα ο πληθυσμός του φτάνει τις 3000. Άλλα είδη θηλαστικών που ζουν στην οροσειρά του Τροόδους είναι η αλεπού (Vulpes vulpes), ο λαγός (Lepus europaeus), ο σκαντζόχοιρος (Erinaceus europaeus), καθώς και αριθμός μικρών τρωκτικών και νυχτερίδων. Από τα ερπετά η φίνα ή οχιά (Macrovipera lebentina) φωλιάζει συχνά κάτω από τη σκιά των λατζιών. Στην πτινοπανίδα του Τροόδους ανήκει ο κλόκκαρος (Corvus corax) και το περδικοσιάχινο (Hieraetus fasciatus), ο σταυρομύτης (Loxia curvirostra), ο δεντροβάτης (Certhia brachydactyla dorotheae), το αηδόνι (Luscinia megarhynchos), η ενδημική σκαλιφούρτα (Oenathe cypriaca) και ο γύπας του πυρόχρου (Gyps fulvus), για τον οποίο έχει εκπονηθεί και υλοποιείται σχέδιο προστασίας του. 

Οι εκκλησίες του Τροόδους
Σε ολόκληρη την έκταση του Τροόδους θα συναντήσει κανείς εκκλησίες και μοναστήρια. Χαρακτηριστικές είναι οι εκκλησίες με αμφικλινή ξύλινη στέγη καλυμμένη από επίπεδα αγκιστρωτά κεραμίδια, ρυθμός που επικράτησε στην περιοχή από το 12ο αιώνα. Δέκα ναοί του Τροόδους έχουν ενταχθεί στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO με τον τίτλο «Τοιχογραφημένοι ναοί στην περιοχή του όρους Τρόοδος».

Οι εκκλησίες αυτές είναι οι εξής : 

• Εκκλησία του Αγίου Νικολάου της Στέγης στην Κακοπετριά
• Εκκλησία της Παναγίας του Άρακα στα Λαγουδερά
• Εκκλησία της Παναγίας της Ασίνου στο Νικητάρι
• Εκκλησία της Παναγίας της Ποδίθου στη Γαλάτα
• Εκκλησία της Παναγίας στο Μουτουλλά
• Εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στον Πεδουλά
• Εκκλησία του Τιμίου Σταυρού του Αγιασμάτι στην περιοχή Πλατανιστάσας
• Εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι
• Μονή του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή στον Καλοπαναγιώτη
• Εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα στο Παλαιχώρι

Στο Τροόδος αρκετοί αρέσκονται και σε διάφορα σωματικά και διανοητικά απαιτητικά αθλήματα ή και χόμπι όπως Ορειβασία, Αναρρίχηση και Πεζοπορία. 

Ορειβασία στο Τρόοδος: H ορειβασία είναι ένα άθλημα, χόμπι ή ακόμη και επάγγελμα που αφορά το περπάτημα, την πεζοπορία και την αναρρίχηση με σακίδιο στην πλάτη σε ορεινές κυρίως περιοχές, όπως είναι ο Όλυμπος. Αν και η ορειβασία ξεκίνησε με στόχο την προσέγγιση του ψηλότερου σημείου μιας συγκεκριμένης  απρόσιτης βουνοκορφής, στην πορεία  έχει χωριστεί σε κατηγορίες και ειδικότητες που καλύπτουν τις διάφορες μορφές βουνών και χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες: την ορειβασία βράχου, χιονιού  και το σκι, ανάλογα με το αν η διαδρομή που ακολουθείται είναι πάνω σε βράχο, χιόνι ή πάγο. Όλες οι κατηγορίες απαιτούν πείρα, αθλητική ικανότητα, καθώς και τεχνικές γνώσεις για τη διατήρηση της ασφάλειας.

Αναρρίχηση στο Τρόοδος: Η αναρρίχηση στην Κύπρο έχει γίνει ένα ιδιαίτερα κοινωνικό άθλημα και οι διάφοροι σύλλογοι και τοπικές ομάδες είναι πάντα έτοιμοι και πρόθυμοι να υποδεχθούν νέους ορειβάτες σαν μέλη τους και να μοιράζονται πληροφορίες για το άθλημα, την εκπαίδευση, τις διαδρομές, και τις διάφορες εκδηλώσεις και διαγωνισμούς. Τα ηλεκτρονικά φόρουμ είναι ένα πολύ καλό μέσο για τους ενδιαφερόμενους για αναρρίχηση να βρουν συντροφιές και να ενταχθούν σε ομάδες για την άσκηση του αθλήματος. Με την αύξηση του αριθμού των ασφαλών διαδρομών αγωνιστικής αναρρίχησης, η Κύπρος προσφέρεται τόσο για αρχάριους όσο και έμπειρους ορειβάτες, οι οποίοι μπορούν να απολαύσουν το άθλημα τους σε ήπιες καιρικές συνθήκες ακόμη και κατά την διάρκεια της χειμερινής περιόδου. Σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους αναρριχητές, οι οποίοι λόγω των άσχημων καιρικών συνθηκών του χειμώνα απλά περιορίζονται στην αναρρίχηση κλειστού χώρου ή δεν απολαμβάνουν το άθλημα τους καθόλου.

Πεζοπορία στο Τρόοδος: Περπάτημα σε μονοπάτια στο βουνό του Τροόδους, σε δασικούς δρόμους και καλντερίμια. Εξερεύνηση παρθένων περιοχών με πυκνά δάση και ξεχασμένα χωριουδάκια. Μια μοναδική δραστηριότητα που οδηγεί σε νέους προορισμούς, χαρίζει υγεία και εγγυάται εικόνες μαγευτικής ομορφιάς που ο κάθε συμμετέχων θα χαράξει στη μνήμη ή στη φωτογραφική του μηχανή! Η δραστηριότητα υλοποιείται όλες τις εποχές του χρόνου και μπορεί να είναι ολιγόωρη (hiking) ή πολυήμερη (trekking). Για να λάβει κάποιος μέρος σε μία μονοήμερη ή πολυήμερη απλή πεζοπορία το μόνο που χρειάζεται είναι ψυχική και σωματική υγεία. Για τις πιο απαιτητικές πεζοπορίες απαιτείται καλή φυσική κατάσταση.
Εξοπλισμός: Θα πρέπει να έχετε μαζί σας παπούτσια πεζοπορίας, άνετα ρούχα, αδιάβροχο, καπέλο, γυαλιά ηλίου, σακίδιο, παγούρι με νερό και ελαφρά τροφή. Για πολυήμερες πεζοπορίες ο υπνόσακος και φακός πρέπει να είναι σίγουρα στον εξοπλισμό σας.

Στην οροσειρά του Τροόδους, υπάρχουν πολλά διαθέσιμα ξενοδοχεία και εστιατόρια, που μπορεί να ταιριάζουν σε κάθε γούστο! Κυμαινόμενα από την παραδοσιακή Κυπριακή κουζίνα μέχρι τις διεθνείς κουζίνες, υπάρχει κάτι για όλους!

Για να έχετε μια εικονική άποψη για το πως είναι ο καιρός σήμερα από την κάμερα του Τροόδους ενημερωθείτε εδώ!

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ