Αθηένου

Αθηένου

Τα ξακουστά Αθηενίτικα ψωμιά και η ανάπτυξη...με φόντο τον Πενταδάκτυλο!

Η Αθηένου ή Αθηαίνου, είναι Δήμος της επαρχίας Λάρνακας από το 1926.

Είναι ένα από τα τρία χωριά που βρίσκονται στην Νεκρή Ζώνη των Ηνωμένων Εθνών (τα άλλα δύο είναι οι Τρούλλοι και η Πύλα). Αξίζει να σημειωθεί ότι το 65% της συνολικής έκτασης των εδαφών του Δήμου (65.000 στρέμματα) είναι κατεχόμενο. Φωτογραφία: Pastellis Panayiotis

Ο πληθυσμός του Δήμου Αθηένου ανάγετε σε 5023 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Η Αθηένου έχει ανεπτυγμένη βιομηχανική και κτηνοτροφική ζώνη.Φωτογραφία: Σαν την Κύπρο.

Ονομασία: 
Σχετικά με το πώς πήρε το όνομά του το χωριό της Αθηένου, υποστηρίζετε ότι, προέρχεται από την λέξη «άττα» ή «άθθα» που σημαίνει μεγάλη πέτρα. Και αυτό γιατί, το έδαφος του χωριού είναι πετρώδες.

Μια δεύτερη εκδοχή, θέλει την Αθηένου να παίρνει το όνομά της, από μερικούς κατοίκους των Αθηνών που ήρθαν και κατοίκησαν στην περιοχή και οι οποίοι για να θυμούνται την πόλη της καταγωγής τους ονόμασαν το χωριό Αθηένου.

Μια τρίτη εκδοχή, αναφέρει ότι το όνομα του χωριού οφείλετε, σε κάποιο Λουζινιανό που ονομαζόταν Ετιέν ο οποίος είχε τσιφλίκι στην περιοχή κι έλεγαν «πάμε στου Ετιένου». Σιγά – σιγά αυτό έγινε «στην Αθηένου».Φωτογραφία: Σαν την Κύπρο.

Αξιοθέατα και Εκκλησίες: 
Στην Αθηένου στεγάζεται από το 2009 το Καλλινίκειο Μουσείο στο οποίο εκτιθείτε αρχαιολογική, εκκλησιαστική και λαογραφική συλλογή.

Άλλα Μουσεία του δήμου, είναι το Μουσείο Βυζαντινής Τέχνης του Πάτερ Καλλίνικου Σταυροβουνιώτη που θεωρείται ο πιο αξιόλογος Αγιογράφος της Κύπρου. Ο Πάτερ Καλλίνικος Σταυροβουνιώτης δώρισε την ανεκτίμητη σε αξία συλλογή του από εικόνες, βιβλία και άλλα εκκλησιαστικά αντικείμενα στη γενέτειρά του Αθηένου, τα οποία εκτίθενται στο εν λόγω μουσείο και το Μουσείο Αρχαιολογικών Ευρημάτων από την περιοχή «Μάλλουρα» στην Αθηένου.
Φωτογραφία: Σαν την Κύπρο.

Κάνοντας κανείς μια βόλτα στην Αθηένου, θα συναντήσει πέντε εκκλησίες.
Την εκκλησιά της Παναγίας, κτίσμα του 1711, η οποία εικάζεται ότι είναι κτισμένη σε χώρο που υπήρχε άλλη αρχαιότερη εκκλησιά λόγω του ότι, σώζονται εικόνες αρχαιότερες της εκκλησίας. Επίσης, την εκκλησιά του Αγίου Γεωργίου και την εκκλησιά του Αγίου Φωκά, οι οποίες είναι κτισμένες την δεκαετία 1870 – 1880. Στο χωριό της Αθηένου,δεσπόζει επίσης, η νεότερη εκκλησία της Παναγίας Χρυσελεούσας η οποία θεμελιώθηκε το 1947 και λειτούργησε το 1959, η νέα εκκλησία Αγίου Επιφανίου, κτίσμα του 1994 και η εκκλησία του κοιμητηριού της Αθηένου, κτίσμα του 1996.Φωτογραφία: Σαν την Κύπρο.

Περιδιαβαίνοντας τους δρόμους του χωριού, θα συναντήσει κανείς, τη Δημοτική Αγορά του δήμου η οποία κτίστηκε τη δεκαετία του 1950 και θεωρείται εξαιρετικό δείγμα αρχιτεκτονικής και ένα ιδιαίτερα πρωτοποριακό κτίσμα για τα δεδομένα της τότε εποχής. Θα ήταν παράληψη να μην αναφερθεί ότι η Δημοτική αγορά είναι έργο του αρχιτέκτονα Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη. Όπως και δημοτική βιβλιοθήκη, η οποία άρχισε την λειτουργία της το 1962.

Αξίζει να επισκεφτεί κανείς το Κωνσταντινίδειο Δημοτικό Πάρκο του οποίου η έκταση δωρίσθηκε από τον Κωνσταντίνο Β. Λύτρα το 1914 στη Σχολική Εφορία Αθηένου για να χρησιμοποιηθεί ως Σχολικός Κήπος για τις ανάγκες των Εκπαιδευτηρίων της Αθηένου.Φωτογραφία: Σαν την Κύπρο.

Ιστορικά στοιχεία: 
Σύμφωνα με Ιστορικές πηγές, η Αθηένου υπήρχε περίπου 3.000 χρονιά πριν. Τότε όταν οι πρώτοι Έλληνες έφτασαν στην Κύπρο και εγκαθίδρυσαν τα πρώτα ελληνικά βασίλεια στο νησί. Ανάμεσα στα αρχαία εκείνα βασίλεια ήταν ως γνωστό και το Βασίλειο των Γόλγων.

Ο Θεόκριτος, ήδη από τον 3ο αιώνα π.Χ. αναφέρεται στους Γόλγους λέγοντας πως είναι πόλη της Κύπρου που πήρε το όνομά της από το Γόλγο, γιο του Άδωνη και της Αφροδίτης. 

Η σημερινή Αθηένου, είναι κτισμένη λίγο νοτιότερα από τους αρχαίους Γόλγους, φαίνεται να έχει το όνομα αυτό από τους πρώτους χρόνους της Φραγκοκρατίας.
Η Αθηένου αναφέρεται από τον Λεόντιο Μαχαιρά από τον 13ο αιώνα με το ίδιο όνομα ο οποίος, γράφοντας για τους Αγίους της Κύπρου, ο Λεόντιος Μαχαιράς αναφέρει: « ………… ο Άγιος Φώτιος πλησίον της Αθηένου….».Φωτογραφία: Δημοτικό Συμβούλιο Νεολαίας Αθηένου

Αξίζει να σημειωθεί ότι, η Αθηένου, ευημερούσε από πολύ παλιά στην γεωργία και την κτηνοτροφία και ήταν από τότε φημισμένη για την ευημερία και προοδευτικότητά της. Ο Luigi Palma di Cesnola, έγραφε το 1870: «Η Αθηένου είναι αρκετά μεγάλο χωριό και έχει αξιώσεις να ονομάζεται πόλη. Τα περισσότερα σπίτια της είναι κτισμένα από πέτρα κι επειδή είναι βαμμένα λευκά απ’ έξω, έχουν εμφάνιση καθαριότητας που δε διαψεύδεται όταν μπαίνει κανείς μέσα στο χωριό. Αυτό φανερώνει τον σχετικό πλούτο των ιδιοκτητών».Φωτογραφία: George konstantinou

Η Αθηένου σήμερα..
Από τις αρχές του 20ου αιώνα η Αθηένου αναπτύχθηκε και θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι μια από τις δύο αγροτικές πρωτεύουσες της Μεσαορίας. Πρόκειται για ένα χωριό το οποίο γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη στην γεωργία, την κτηνοτροφία, την χειροτεχνία και το εμπόριο.

Σήμερα,  είναι περιτριγυρισμένη από τα Τουρκικά στρατεύματα κατοχής, με το 65% περίπου της γης της (65.000 στρέμματα) να’ ναι κατεχόμενο. Παρόλα αυτά συνεχίζει να ευημερεί. Οι κάτοικοί της μη έχοντας ιδιόκτητη γη, ενοικιάζουν χωράφια σ’ ολόκληρη την Κύπρο, ξαπλώνοντας έτσι τη φήμη τους ως ειδικών στη γεωργία και παράγουν το 10% περίπου της Παγκύπριας παραγωγής σιτηρών.

Η κτηνοτροφία αναπτύχθηκε θεαματικά μετά την εισβολή και σήμερα στην Αθηένου συγκεντρώνεται στο 45% της Παγκύπριας κτηνοτροφίας.

Οι πολλοί φούρνοι με τα ξακουστά Αθηενίτικα ψωμιά τροφοδοτούν ολόκληρη την Κύπρο ακόμα και το εξωτερικό. Το ίδιο συμβαίνει και με τα πολλά τυροκομεία της.Φωτογραφία: Σαν την Κύπρο.

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ